گشتالت درمانی چیست؟
گشتالت درمانی، نوعی روان درمانی است، که از مکتب فکری گشتالت ناشی می شود. گشتالت درمانی در اواخر دهه 1940 توسط فردریک پرلز توسعه یافت، گشتالت درمانی این اصل را نشان می دهد که هر فرد یک کل (ذهن، بدن و روح) است و وضعیت فعلی خود را به بهترین شکل درک می کند.
این رویکرد بر خود آگاهی در زمان حال متمرکز است (آنچه از در لحظه اتفاق می اُفتد). در روش گشتالت درمانی، خودآگاهی در رشد شخصیت و ایجاد پتانسیل نقش مهمی دارد. این رویکرد حاکی از این است که گاهی اوقات، خود آگاهی توسط افکار منفی از بین می رود و باعث می شود که افراد احساس نارضایتی و ناراحتی کنند.
هدف روان درمانگران، ترویج خودآگاهی است که به مراجعان این امکان را می دهد تا یک دیدگاه منحصر به فرد در مورد زندگی ایجاد کنند. گشتالت درمان گرایان با کمک به فرد در افزایش آگاهی درباره ی نحوه ی تفکر، احساس و عملکرد، بینش و روشهایی را ارائه می دهد که از طریق آن فرد می تواند هرگونه مسائل و مشکلات فعلی را برطرف کند تا بتواند از توانایی خود حداکثر بهره را ببرد.
مفاهیم اصلی گشتالت درمانی
مفاهیم کلیدی در گشتالت درمانی به کار میروند. این مفاهیم، بینشی در مورد فرآیندهای استفاده شده در جلسات درمانی بین درمانگر و مراجع ارائه می دهند.
خودآگاهی مراجع محور– روی زمان حال تمرکز می کند و به گذشته و آینده توجه نمی شود. این پروسه از تجربه ی فردی به شکلی پیروی می کند که شامل جستجوی ناخودآگاه نمی شود، بلکه روی آنچه در زمان حال رخ میدهد، متمرکز است.
احترام به مراجع– درمانگر با احترام با مراجع رفتار می کند. حمایت کردن و به چالش کشیدن افراد، باعث می شود به خوبی با شما ارتباط برقرار کنند.
تاکید بر تجربه-رویکرد گشتالت درمانی بر احساسات، ادراکات، رفتارها ، ایده ها و خاطرات متمرکز است. یک رویکرد درمانی که مراجع را تشویق به کسب تجربه می کند.
آزمایش و اکتشاف خلاقانه- روش های زیاد تجربی وجود دارد که توسط روان درمانگران برای آزمایش تجربه ی مراجع استفاده می شود. این روشها شامل تکنیکهای بسیار خلاقانه و انعطاف پذیر به منظور کمک به آنها در بروز احساسات پنهان است.
مسئولیت اجتماعی– رویکرد گشتالت، حاکی از این است که انسان ها مسئولیت اجتماعی خود و دیگران را بر عهده دارند. این باعث می شود که افراد به یکدیگر احترام بگذارند، چون همه ی افراد متفاوت هستند. درنهایت، افراد را به اتخاذ رویکرد مساوات در زندگی اجتماعی تشویق می کند.
رابطه– رابطه در تجربه ی انسانی نقش مهمی دارد، و هنگامی که رابطه ی خوبی با خود و دیگران داشته باشید، این درمان موثر است. رابطه ی بین فرد و درمانگر در جلسات اهمیت زیادی دارد.
فواید گشتالت درمانی
گشتالت درمانی به افراد کمک می کند تا درک بهتری از نحوه ارتباط دادن نیازهای عاطفی و جسمی خود داشته باشند. آنها یاد می گیرند که خودیابی در درک واکنش و رفتارشان مهم است. خودیابی برای افرادی که می توانند از احساسات خود محافظت کنند، و اینکه چرا این رفتار را دارند، مفید است. همچنین این روش می تواند برای افرادی مفید باشد که در روابط خود مشکل دارند.
گشتالت درمانی چطور عمل می کند؟
در گشتالت درمانی به مراجع آموزش داده می شود که چطور تجربیات شان را تعریف کنند، نه اینکه وقایع را تفسیر کنند. درمانگرانی که اقدام به گشتالت درمانی می کنند، تمام افکار، احساسات، رفتارها، اعتقادات و ارزش های خود را درک می کنند تا آگاهی از نحوه ی واکنش شان به مسائل را توسعه دهند. این به آنها فرصتی می دهد تا گزینه ها، الگوهای رفتاری و موانعی را که روی سلامتی آنها تأثیر می گذارد، شناسایی کنند. در این روش، طیف وسیعی از تکنیک ها و آزمایش های خلاقانه استفاده می شود. این نکات برای مراجع و حل مشکلات خاص آنها مناسب خواهد بود.
در بخش زیر، برخی از روشهای متداول را توضیح می دهیم.
- بازی ایفای نقش
ایفای نقش می تواند به افراد کمک کند تا احساسات و عواطف مختلف را تجربه کنند، و نحوه ی سازماندهی خود را بهتر درک کنند.
- تکنیک صندلی خالی
این تکنیک شامل دو صندلی و نقش آفرینی است و صحنه های عاطفی را بوجود می آورد. مراجع روبروی یک صندلی خالی نشسته و باید کسی را تصور کند که روی صندلی نشسته است. در مرحله ی بعد، آنها با این فرد خیالی ارتباط برقرار می کنند و سؤالاتی را مطرح می کنند.
سپس، آنها باید روی صندلی خالی بنشینند. گفتگو ادامه دارد، مراجع شروع به پرسیدن سوال و تعامل با اتفاقاتی که رخ داده می کند. و درباره ی مشکلات شان صحبت می کنند. هدف این تکنیک این است که شرکت کنندگان بتوانند احساس خود را بیان کنند. این کار به افراد کمک می کند تا اختلافات را بپذیرند و این را تایید کنند که همه ی افراد باهم اختلاف دارند.
- گفتگو
گشتالت درمانگر باید با انجام گفتگوهای معتبر با مراجع به افراد کمک می کند تا به روش خاصی رفتار یا تفکر کنند. آنها ممکن است این گفتگو را با روشهای خلاقانه ای مانند رقصیدن، آواز خواندن یا خندیدن انجام دهند.
- صحبت درباره ی رویاها
رویاها نقش مهمی در گشتالت درمانی دارند، زیرا آنها می توانند به افراد در درک رفتار خودشان کمک کنند. فردریک پرلز، بارها از مراجعان خواسته بود تا در خواب شان به رویاهای خود فکر کنند. آنها ممکن است این سوالات را بپرسند، “الان از چه چیزهایی آگاه هستید” تا خودآگاهی شان را افزایش دهند.
- توجه به زبان بدن
در طول درمان، درمانگر بر زبان بدن تمرکز خواهد کرد که احساسات را نشان می دهند. هنگامی که به یک زبان بدن خاص توجه شود، ممکن است درمانگر از مراجع بخواهد که این حرکات یا رفتارها را زیاد انجام دهد. تصور می شود که این رفتار باعث تقویت احساسات می شود. به عنوان مثال، مراجع ممکن است اخم کند یا دست هایش را مشت کند، در این صورت درمانگر از او می پرسد که چرا این رفتار را نشان داده است.
