اعتماد به نفس ذاتی است یا اکتسابی؟

اعتماد به نفس ذاتی است یا اکتسابی؟

آیا تا به حال برایتان پیش‌آمده است که با خودتان فکر کنید اعتمادبه‌نفس کافی ندارید؟ این که شما همین‌گونه به دنیا آمده‌اید و قادر به تغییر سرنوشت خود نیستید؟ به نظر شما صفت اعتماد به نفس ذاتی است یا اکتسابی؟ ما قرار است در این مقاله به همه این سؤال‌ها پاسخ دهیم. اعتمادبه‌نفس به صورت ذاتی نیز در افراد وجود دارد؛ اما نکته مهم این است که هر انسانی با یادگیری و تمرین برخی روش‌ها به راحتی می‌تواند اعتمادبه‌نفس خود را بازیابی و تقویت نماید. 

این روزها کلاس‌ اعتمادبه‌نفس حضوری زیادی برگزار می‌شود که با حضور در آن‌ها می‌توانید مطالب بسیار مفیدی یاد بگیرید. اگر می‌خواهید پاسخ سؤالات مطرح شده را به صورت دقیق‌تری بگیرید، تا انتها با ما باشید. 

اعتماد به ‌نفس چیست؟

اعتمادبه‌نفس یک باور ذاتی است که در صورت برخورداری از آن می‌توانید از عهده انجام هر چالشی بر بیایید. البته فردی که دارای اعتمادبه‌نفس واقعی است نسبت به توانایی‌ها و مهارت‌های خود درک واقع‌بینانه‌ای دارد و آن‌ها را بزرگ‌نمایی نمی‌کند. 

افراد با اعتمادبه‌نفس در چشم دیگران نیز جذابیت و کاریزمای خاصی دارند و به خوبی می‌توانند روی آن‌ها تأثیر بگذارند. چنین افرادی مسیر موفقیت را به سرعت طی می‌کنند. آن‌ها در مواجهه با شکست‌ها، دوباره روی پای خود می‌ایستند و به مسیر ادامه می‌دهند تا زمانی که به هدفشان دست یابند. 

پادکست صوتی اعتماد به نفس ذاتی است یا اکتسابی؟

اعتماد به نفس ذاتی است یا اکتسابی؟

یکی از باورهای رایج، اما اشتباهی که در جامعه وجود دارد این است که اعتمادبه‌نفس ذاتی است و نمی‌توان آن را تغییر داد. تحقیقات نشان می‌دهد که اعتمادبه‌نفس ممکن است ژنتیکی باشد؛ اما بر اثر شرایط مختلف تغییر می‌کند. از طرفی افرادی که به حد کافی اعتمادبه‌نفس ندارند، می‌توانند با تقویت برخی از مهارت و ویژگی‌های درونی خود آن را افزایش دهند.

رابرت پلومین روان‌شناس آمریکایی،  حدود ۲۰ سال قبل برای سنجش این موضوع که اعتماد به نفس ذاتی است یا اکتسابی، دو مطالعه روی ۱۵۰۰۰ دوقلو در بریتانیا انجام داد. افراد شرکت‌کننده در آزمایش در سه درس نگارش، علوم و ریاضی به ‌صورت آکادمیک مورد آزمون قرار گرفتند. 

پس از آن، از افراد خواسته شد تا مقدار باوری که به هر یک از توانایی‌های خود در هر موضوع دارند را ارزیابی کنند. پس از پایان آزمایش پلومین نظریه‌ای ارائه داد که می‌گوید ژنتیک حدود ۲۵ تا ۵۰ درصد بر اعتمادبه‌نفس ما تأثیرگذار است؛ در حالی که باقی‌مانده آن با توجه به محیط، تربیت و تجربیات شکل می‌گیرد.

 این مطالعه نشان داد که باورداشتن به موفقیت، یک پیش‌بینی مورداعتماد برای انجام‌دادن کارها محسوب می‌شود. به صورت کلی، برخی از دانشمندان می‌گویند که ویژگی‌هایی نظیر اعتمادبه‌نفس، خجالتی بودن و خوش‌بینی ممکن است اثرات ژنتیکی داشته باشند؛ اما در کنار عوامل محیطی و بیرونی نقش دارند. 

اعتماد به نفس اکتسابی است؟

انواع اعتماد به نفس

به طور کلی، اعتمادبه‌نفس دو نوع کلی دارد که به بررسی هر یک از آن‌ها می‌پردازیم. 

اعتمادبه‌نفس غیرواقعی

افرادی که درگیر چنین اعتماد به نفسی هستند، از بالا به بقیه نگاه می‌کنند. این موضوع ناشی از مواردی است که با شما مطرح می‌کنیم. گروهی از این افراد آن‌قدر اعتمادبه‌نفس بالایی دارند که رقبا و حریفان خود را دست‌کم می‌گیرند. دسته دوم به‌اندازه زیادی در مهارت‌های خود اغراق می‌کنند و وظایف سنگینی را به عهده می‌گیرند که از پس انجام آن برنمی‌آیند. هیچ‌کدام از این مدل‌ها نمونه مناسب و خوبی نیست و در اغلب موارد منجر به شکست و سرخوردگی می‌شود. 

اعتمادبه‌نفس کاذب هنگامی خطرناک می‌شود که فرد مبتلا به آن در عرصه قدرت قرار می‌گیرد. به طور مثال، مدیرعامل یک شرکت بزرگ که خود را خطاناپذیر می‌بیند و برای سرمایه‌گذاری تصمیمات ریسکی می‌گیرد. به نظر شما نوع کاذب اعتماد به نفس ذاتی است یا اکتسابی؟ اعتمادبه‌نفس کاذب نیز می‌تواند تحت‌تأثیر محیط شکل بگیرد. 

مبارزی که در رسانه‌ها شروع به پایین آوردن حریف خود می‌کند و هنگام حضور در رینگ مفتضحانه شکست می‌خورد. به منظور جلوگیری از دریافت فیدبک‌های بی‌رحمانه، هیچ‌گونه اغراقی درباره توانایی‌های خود نکنید. در عوض از افرادی که با چنین چالش‌هایی دست‌وپنجه نرم کرده‌اند در این باره سؤال کنید. 

افرادی که به بت‌سازی و تمجیدهای غیرواقعی از شما می‌پردازند را کنار بگذارید. با انجام این نکات حتماً احساس بسیار خوبی خواهید داشت، اما هنگامی که اعتمادبه‌نفس بی جا و منیت داشته باشد، کم‌کم همه چیز از بین می‌رود و پشیمان خواهید شد. 

اعتمادبه‌نفس واقعی

شما زمانی که یک کار را انجام می‌دهید بار دوم هنگام انجام آن قطعاً اعتمادبه‌نفس بیشتری خواهید داشت. زمانی که به صدمین موفقیت خود می‌رسید، هرگز به شک و تردیدهایی که در ابتدا داشتید فکر نخواهید کرد. در واقع شما در کارها آن‌قدر خودکار شده‌اید که به سطحی از شایستگی‌های خودآگاه دست‌یافته‌اید. یک مثال خوب در این خصوص رانندگی است. 

زمانی که برای اولین‌بار پشت رول می‌نشینید، احتمالاً به‌اندازه زیادی از مغز خود استفاده می‌کنید. مرتب روی دنده، ترمز و ترافیک تمرکز می‌کنید و اعتمادبه‌نفس کمی دارید. ۶ ماه بعد، در ماشین اهنگ موردعلاقه خود را می‌خوانید، با افراد حاضر در خودرو صحبت می‌کنید و حتی به چگونگی تعویض دنده فکر هم نمی‌کنید؛ زیرا شما به کاری که انجام می‌دهید اطمینان دارید، قبلا بارها آن را انجام داده و در آن حرفه‌ای شده‌اید. تلاشی که منجر به اعتماد باشد، قطعا نتیجه خواهد داد. این مدل اعتماد به نفس به شما یاد می‌دهد که اگر برای اهداف خود سخت کار کنید، به مرور دستاوردهای زیادی خواهید داشت. رانندگی، مثال خوبی برای این که صفت اعتماد به نفس ذاتی است یا اکتسابی خواهد بود. 

یکی از مثال‌های مناسب در این باره، ورزش است. اغلب ورزشکاران با رؤیای بازی و کسب مدال در بازی‌های المپیک وارد ورزش می‌شوند؛ اما تعداد کمی از آن‌ها در این مسیر موفق می‌شوند. کسانی که در این مسیر موفقیتی کسب می‌کنند به این موضوع که پشتکار و تلاش فراوان منجر به موفقیت می‌گردد، باور دارند. 

روش های تقویت اعتماد به نفس برای اکتسابی

روش های افزایش اعتماد به نفس

در حالی که صفت اعتمادبه‌نفس در برخی از افراد به صورت طبیعی وجود دارد، دسته دیگر ممکن است برای تقویت آن تلاش نمایند. اعتمادبه‌نفس را می‌توان به‌مرورزمان آموخت و در راستای تقویت آن گام برداشت. ضمن درک عواملی که منجر به افزایش اعتمادبه‌نفس می‌گردند، می‌توانیم قدم‌های مؤثرتری برای پرورش این صفت ارزشمند برداریم. 

تقویت عزت‌نفس

ارزشیابی شخصیت خود می‌تواند به عنوان پایه‌ای برای اعتمادبه‌نفس شما عمل نماید. هنگامی که تصورات مثبتی از خودتان دارید و به توانایی‌های خود ایمان دارید، اعتمادبه‌نفس شما به صورت طبیعی شکوفا می‌شود. کسانی که اعتمادبه‌نفس پایینی دارند در پذیرش توانایی‌های خود با مشکل روبه‌رو هستند، به همین خاطر اعتمادبه‌نفس آن‌ها کاهش می‌یابد. ساخت عزت‌نفس با پذیرفتن توانایی‌ها، تشویق و تأیید نقاط مثبت و پذیرش رشد شخصی اتفاق می‌افتد. 

یادگیری از تجربه‌های گذشته

تجربه‌های گذشته میزان درک ما از خودمان را شکل می‌دهند و تأثیر زیادی بر سطح اعتمادبه‌نفس ما دارند. دستاوردهای بزرگ و تجربه‌های مثبت اعتمادبه‌نفس ما را افزایش می‌دهند. یادآوری چنین لحظاتی به خودمان می‌تواند توانایی‌ها و مهارت‌های وجود ما را تأیید نماید. 

در نقطه مقابل، تجربه‌های منفی مانند شکست‌ها نیز می‌توانند اعتمادبه‌نفس ما را از بین ببرند. به منظور کسب موفقیت و عبور از تجربیات تلخی که داشته‌اید، باید شکست‌ها را به چشم فرصتی برای یادگیری ببینید و به‌جای تمرکز روی آن‌ها، اعتمادبه‌نفس خود را بازیابی کنید. حتی روش‌های مختلفی که برای تقویت اعتمادبه‌نفس وجود دارد نیز به ما نشان می‌دهد که اعتماد به نفس ذاتی است یا اکتسابی

ساخت رابطه‌های حمایتگر

افرادی که در دایره ارتباطی ما قرار دارند، تأثیر چشمگیری بر سطح اعتمادبه‌نفس ما می‌گذارند. روابط حمایتی ما با دوستان، خانواده، همکاران و… می‌تواند در شکل‌گیری باورهای مثبت ما نسبت به خودمان نقش مهمی داشته باشد. این را می‌توانید زمانی که  تأیید یا تمجیدی از سوی دیگران می‌شنوید، بدانید. در حالت برعکس نیز رابطه‌های مسموم و غیر حمایتی اعتمادبه‌نفس ما را کاهش می‌دهد و باورهای ما را دچار شک و تزلزل خواهد کرد. 

تسلط بر مهارت‌های درونی

محرک اصلی اعتمادبه‌نفس، تسلط به مهارت‌ها و توانایی‌های درونی است. زمانی که ما برای توسعه توانایی‌های خود وقت می‌گذاریم، اعتمادبه‌نفس بیشتری خواهیم داشت. تعیین اهداف قابل‌دستیابی، کسب دانش و جست‌وجوی فرصت‌های رشد می‌توانند به‌مرور اعتمادبه‌نفس شما را تقویت نمایند. همچنین می‌توانید از چالش‌ها به عنوان راهی برای یادگیری مطالب جدید استفاده کنید. 

ایجاد حس مهربانی نسبت به خود

مهربان بودن با خودمان نقش زیادی در پرورش اعتمادبه‌نفس ما دارد. این که بتوانیم همواره تلاش‌های خود را در راه رسیدن به اهدافمان تصدیق کنیم، به ساخت نسخه بهتری از خودمان کمک زیادی می‌کند. با شرکت در دوره‌های گروهی اعتمادبه‌نفس می‌توانید تک‌تک این مهارت‌ها را بیاموزید. 

نتیجه‌گیری

ممکن است برخی افراد اعتمادبه‌نفس خوبی داشته باشند؛ اما این ویژگی بیشتر از طریق محیط و تعاملات اجتماعی ما شکل می‌گیرد؛ بنابراین تا حدودی اعتماد به نفس اکتسابی است. اگر حس ناکافی بودن دارید، حتماً از طریق یک تراپیست یا مربی سعی کنید با رشد شخصیتی اعتمادبه‌نفس خود را بالا ببرید؛ زیرا این صفت برای رسیدن به اهداف و کسب دستاوردهای مختلف در زندگی حیاتی است. اگر سؤالی درباره این مقاله دارید، می‌توانید آن را با مطرح کنید. 

سایر مقالات مرتبط

انتخاب روانشناس و رویکرد
نمی‌دانید چه مشکلی دارید؟ و یا چه روانشناس و رویکردی مناسب شماست؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


نیاز به پشتیبانی دارید؟
×
پشتیبانی در واتساپ
پشتیبانی در تلگرام