پادکست صوتی این مطلب
فهرست مطالب
Toggleویژگی افرادی که عزت نفس دارند
افرادی که عزت نفس بالایی دارند، دارای ویژگیهای نسبتا مشترکی هستند. با شناخت این عوامل میتوانیم به این سوال پاسخ دهیم که چه کسانی عزت نفس سالم یا عزت نفس بالایی دارند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:
- توان ابراز نظر دارند؛
- انتقاد پذیر هستند؛
- حد و مرز دارند؛
- توان نه گفتن دارند؛
- به دنبال تایید دیگران نیستند؛
- هدفهای بهتری را انتخاب میکند؛
- نسبت به هدف خود امیدوار است؛
- نقاط ضعف خود را میشناسد و میپذیرد؛
- شکست باعث توقف نمیشود؛
- نسبت به دیگران رفتار متعادلی از خود نشان میدهد.
در ادامه در مورد هر یک از این عوامل توضیحاتی ارائه خواهیم داد:

توان ابراز نظر دارند:
افرادی که عزت نفس سالمی دارند میتوانند نظر خود را ابزار کنند. زمانی این ویژگی دارای اهمیت است که فرد بتواند در جمعی نظر خود را بیان کند که همگی مخالف او هستند یا در جایی برای احقاق حق خود، ابزار نظر کنند. این افراد میتوانند در سختترین شرایط نظر مستقل خود را ارائه دهند.
انتقاد پذیر هستند:
افرادی که عزت نفس بالایی دارند میتوانند به خوبی با نظرهای مخالف و یا تفکرات منتقدان کنار بیایند. این افراد از انتقاد دیگران برای پوشش دادن نقاط ضعف و پیشرفت خود استفاده میکنند.
حد و مرز دارند:
افرادی که عزت نفس بالایی دارند، دارای لایههایی از حریم شخصی هستند. این افراد به هر کدام از این لایهها پایبند بوده و به اطرافیان اجازه میدهند، تا لایه مخصوص به خود، پیش بروند. اگر شخصی قصد پایمال کردن حریم شخصی را داشت با احترام وی را مطلع کرده و در نهایت ارتباط خود را با وی کاهش میدهند.
توان نه گفتن دارند:
اگر کار خلاف قانون، مضر و متضاد با ارزشهای شخصی به این افراد پیشنهاد شود، به آن نه میگویند. در صحبت کردن قاطع هستند. نه گفتن افرادی که عزت نفس بالایی دارند باعث میشود که خود و اطرافیان به خاطر پیشنهادهای نابهجا، به دردسر نیوفتند.
به دنبال تایید دیگران نیستند:
افرادی که عزت نفس بالایی دارند ممکن است از رضایت و تعریف دیگران شاد شوند اما برای رسیدن به رضایت دیگران دست به انجام کارهای آسیبزا و پر ریسک نمیزنند.
مثلا رضایت مشتری برایشان مهم است اما صرفا برای رضایت مشتریان، به پرسنل خود بیاحترامی نمیکنند.
هدفهای بهتری را انتخاب میکند:
عزت نفس بالا باعث می شود هدفهای خود را در سطحی منطقی ترسیم کنید. این هدف میتواند در حد برنامه ریزی برای بهتر انجام دادن کار در محیط شغلی باشد یا برنامه ریزی برای برگزاری بهتر یک جشن تولد.
نسبت به هدف خود امیدوار است:
کسی که عزت نفس بالایی دارد، پیشاپیش خود را یک شکست خورده نمیبیند. از آنجایی که هدف خود را منطقی انتخاب کرده، به رسیدن آن امیدوار است. این فرد میداند که با تلاش میتواند به هدف خود برسد، حتی اگر لازم باشد چند بار با شکست مواجه شود.
نقاط ضعف خود را میشناسد و میپذیرد:
برخورد با نقاط ضعف باعث نمیشود که افراد دارای عزت نفس بالا دچار حس شرم و خجالت شوند. این افراد میدانند که هر فردی ممکن است نقاط ضعفی داشته باشد. بنابراین سعی میکنند با گرفتن مشاوره از افراد متخصص و جمع آوری اطلاعات نقاط ضعف خود را کم رنگ کنند. از این که برای کاملتر کردن خود تلاش میکنند حس رضایت کرده و اگر ضعفی باقی ماند، خود را به همان شکل دوست دارند.
شکست باعث توقف نمیشود:
افرادی که عزت نفس بالایی دارند اگر در راه رسیدن به هدف شکست را تجربه کنند، ناامید نمیشوند. حتی برعکس شکستها و دلایل آن را تحلیل کرده و از آن استفاده میکنند تا مسیر پیشرفت خود را هموار کنند.
نسبت به دیگران رفتار متعادلی از خود نشان میدهد:
اغلب عواملی که در بالا آنها را معرفی کردیم یک حالت افراط گونه هم میتواند داشته باشد. به عنوان مثال فردی که به اغلب خواستههای خانواده نه میگوید؛ زیرا برطرف کردن نیاز همسر و فرزند برای او با دشواری همراه است یا هرگز به فقرا کمک مالی نمیکند زیرا آن را خسارت مالی میداند. این شخص عزت نفس بالایی نداشته و در نه گفتن وارد مرحله افراط شده است. در تیتر بعد بیشتر در این مورد صحبت خواهیم کرد.
عزت نفس چیست؟
عزت نفس حالتی است که فرد نسبت به خود حس خوبی داشته و احساس ارزشمند بودن میکند. افراد دارای عزت نفس بالا برای خود احترام قائل هستند و در تعامل اجتماعی به دیگران اجازه سوء استفاده و وارد شدن به حریم شخصی خود را نمیدهند. این افراد برای پیشرفت و شکوفا کردن خود پتانسیل بالایی داشته و مستعد رسیدن به حس موفقیت هستند. تحقیقات نشان داده افرادی که عزت نفس بالایی دارند در برابر اختلالهای روانی مانند اضطراب و انواع افسردگی مقاومت روانی بیشتری دارند.
نشانه های ظاهری افراد با عزت نفس بالا
افرادی که عزت نفس بالایی دارند، خود را دوست دارند، نسبت به خود حس خوبی دارند و به ظاهر خود میرسند. اگر فردی خود را بیش از حد دوست داشته باشد وارد مرحله خود شیفتگی میشود. رسیدگی به ظاهر از نشانههای ظاهری عزت نفس است اما نه زمانی که با جراحیهای متعدد و هزینههای کلان مواد آرایشی و اغراق در ملاکهای مد روز زیبایی همراه باشد. اغلب این افراد حس خود زشت پنداری داشته که این مورد خود یک اختلال است.

درست است افرادی که عزت نفس بالایی دارند به دنبال تایید دیگران نیستند. اما تصور نکنید که اگر فردی را دیدید که رضایت هیچ یک از اطرافیان برای او مهم نیست، پس عزت نفس بالایی دارد. مطمئنا او نمیتواند الگوی خوبی برای عزت نفس شما باشد.
عزت نفس سالم چه ویژگی هایی دارد؟
برای توضیح بهتر در مورد عزت نفس سالم به نظریه دوعاملی کریستوفر مراک (Christopher J. Mruk) مراجعه میکنیم. بر اساس این نظریه عزت نفس به دو عامل اصلی بستگی دارد:
- احساس توانمندی یا احساس شایستگی (Self Competence)؛
- احساس ارزشمندی (Self Worth).
در عامل اول، فرد احساس میکند که تواناییهای خوبی دارد. در عامل دوم فرد احساس ارزشمند بودن دارد. جالب این که این دو همیشه با هم و در کنار هم اتفاق نمیافتند. از ترکیب این دو عامل چهار حالت مختلف پیش میآید.
- افرادی که احساس توامندی و احساس ارزشمندی پایینی دارند. نتیجه آن داشتن عزت نفس پایین است.
- افرادی که احساس میکنند توانمندی بالایی دارند اما فکر میکنند آدم چندان با ارزشی نیستند. نتیجه آن به وجود آمدن عزت نفس نسبی و مبتنی بر توانمندیها و شایستگیهاست.
- افرادی هستند که خود را دوست دارند و احساس ارزشمند بودن میکنند اما در عین حال فکر میکنند توانمندیهای خاصی ندارد. نتیجه آن عزت نفس نسبی و مبتنی بر حس ارزشمندی است.
- افرادی هستند که حس شایستگی و حس ارزشمند بودن را با هم دارند. این افراد اعتقاد دارند که برای انجام امور زندگی و پیشرفت، توانایی بالایی داشته و در عین حال فرد با ارزشی هستند. نتیجه اینکه این افراد دارای عزت نفس سالم هستند.
عزت نفس سالم که در برخی منابع به عنوان عزت نفس واقعی نیز از آن یاد شده حالتی است که فرد به صورت همه جانبه نسبت به خود حس خوبی دارد.
عواملی که روی عزت نفس تاثیر می گذارند
همه ما تحت تاثیر تعامل با دوستان، اطرافیان و رسانهها ممکن است حس کنیم که در زمینهای توانمند هستیم یا این که به حد کافی خوب نیستیم. اغلب اوقات این حس که شاید به حد کافی خوب نبودهایم پایدارتر است. بنابراین عواملی که روی عزت نفس ما تاثیر گذاشتهاند ممکن است از دوران کودکی یا نوجوانی نشات گرفته باشند. این عوامل به صورت کلی دو دسته هستند.
- عوامل درونی (Internal factors)؛
- عوامل بیرونی (External factors).
اینرونر (Inroner) از جمله مهمترین عامل درونی را امنیت میداند. امنیت یک نوع حس ریشهدار و درونی است که به فرد میگوید تو افرادی را در کنار خود داری، که پشتیبانت هستند. عامل بعدی خود پذیری است. خودپذیری به این معنی که فرد با توجه به نقاط قوت و ضعفی که دارد، خود را پذیرفته است. این فرد میداند که خالی از ضعف نیست و سعی میکند به جای انتقاد از خود، آن را اصلاح کند.
عامل بعدی که درونی محسوب میشود حس شایستگی است. این عامل امید فرد را برای رسیدن به اهداف زندگی افزایش میدهد. این عامل روی عامل بعدی که تعهد است، تاثیر مستقیم دارد. در عامل تعهد فرد در جهت اهداف منطقیی که برای خود ترسیم کرده است تلاش میکند. این افراد تحت تاثیر عامل شایستگی و تعهد انگیزه بالایی پیدا کرده و میتوانند بهتر از دیگران، خود را شکوفا کنند. از مهمترین عوامل بیرونی حس پیوند جویی است. این عامل باعث میشود که فرد بتواند تعامل سازندهای با دیگران برقرار کند. نتیجه آن دریافت حس تعلق، احترام متقابل، پذیرفته شدن و حس دوست داشتن از طرف دیگران است.
تاثیر عزت نفس بر زندگی
عزت نفس باعث میشود که شما حس عمومی بهتری نسبت به زندگی داشته باشید؛ برای زندگی خود هدفهای بهتری تعیین کنید و با انگیزه بهتری برای آن تلاش کنید. عزت نفس بالا، احتمال موفقیت شما را (در زمینههای مورد علاقه) افزایش میدهد. همچنین سلامت روان را در برابر فشارهای روانی که منجر به افسردگی و اضطراب میشوند، کاهش میدهد. در صورت علاقه میتوانید مقاله چه کسانی عزت نفس پایینی دارند را نیز مطالعه کنید. اگر مشکلات مرتبط با عزت نفس داریم، بهتر است در گروه درمانی عزت نفس و یا رواندرمانی فردی شرکت کرده و در پی ترمیم آن باشیم.
آنچه که از مقاله چه کسانی عزت نفس دارند آموختیم:
در مقاله چه کسانی عزت نفس دارند ابتدا مفهوم عزت نفس را مرور کردیم و در مورد عزت نفس سالم توضیحاتی ارائه دادیم. عوامل موثر بر عزت نفس و ویژگی افرادی را که عزت نفس بالایی دارند را برشمردیم و در پایان نشانههای ظاهری افراد با عزت نفس بالا را معرفی کردیم. افزایش عزت نفس همواره یک آیتم پیشگیری کننده برای اختلال روانی و یک فاکتور موثر برای رسیدن به حس خوشبختی و رضایت است.