۱۲ علامت اختلال شخصیت خودشیفتگی

علامت اختلال شخصیت خودشیفتگی ممکن است هنگامی باشد که شخصی بیش از اندازه در رسانه‌های اجتماعی از خودش عکس منتشر می‌کند یا در اولین قرار ملاقات دائماً در مورد خود صحبت می‌کند. یک فرد خودشیفته به معنای واقعی دارای اختلال شخصیت (NPD) است. افراد مبتلا به NPD خود را برتر از دیگران می‌دانند و انتظار دارند که به عنوان چنین افرادی شناخته شوند و با آن‌ها رفتار شود. آن‌ها نمی‌توانند نظرات و نیازهای دیگران را تشخیص دهند و معمولاً مشکلات دیگران را نادیده می‌گیرند. اگر مایلید درباره برخورد با فرد خودشیفته نکات بیشتری بدانید، این مقاله را از دست ندهید.

خودشیفتگی چیست؟

خودشیفتگی به مجموعه‌ای از ویژگی‌های شخصیتی اشاره دارد که شامل تمرکز بیش از حد بر روی خود، ظاهر و نحوه درک شما توسط دیگران است. خودشیفتگی بیش از حد می‌تواند به وضعیتی به نام اختلال شخصیت خودشیفته (NPD) بدل شود. خودشیفتگی با نیاز عمیق به توجه و تحسین بیش از حد و همچنین عدم همدلی با دیگران مشخص می‌شود که ممکن است باعث ایجاد روابط آشفته گردد. اختلال شخصیت خودشیفته بر تمام جنبه‌های زندگی شما از جمله کار، خانواده و روابط اجتماعی تأثیر می‌گذارد.

 درک این نکته ضروری است که اگرچه همه ممکن است هرازگاهی خودشیفتگی از خودشان نشان دهند، اما این لزوماً به این معنا نیست که NPD دارند. میزان کمی علاقه شخصی یا غرور داشتن نسبت به دستاوردها برای رشد عاطفی، سالم و ضروری است. با وجود این، وقتی در این ویژگی‌ها تا حد زیادی اغراق می‌شود که بر عملکرد و روابط کلی شما تأثیر بگذارد. 

ویژگی های اختلال شخصیت خودشیفتگی

این ویژگی‌ها لزوماً نشان‌دهنده اختلال خودشیفتگی نیستند، اما می‌توانند دیدگاه کلی در مورد رفتارهای خودشیفتگی که ممکن است در تعاملات روزمره ظاهر شوند، ارائه دهند. علامت اختلال شخصیت خودشیفتگی ممکن است شامل ویژگی‌های زیر باشد.

• علاقه شدید به تحسین و تأیید دیگران: علاقه معمول به تأیید دیگران در وجود هر انسانی دیده می‌شود، اما افراد خودشیفته مرتب به دنبال تمجید و بازخورد مثبت از سوی دیگران هستند.
• وسواس فکری بالا روی موفقیت: این افراد اغلب رؤیاپردازی در مورد موفقیت عظیم، روابط عالی، یا نسخه‌های ایده‌آل زندگی را در ذهن خود دارند.
• احساس خاص منحصربه‌فرد بودن: اعتقاد به اینکه آن‌ها خاص هستند و فقط باید با افراد با موقعیت بالا ارتباط برقرار کنند.
• استفاده از دیگران برای منافع شخصی: آن‌ها بدون هیچ احساس گناهی به سو استفاده از افراد برای تأمین منافع خود می‌پردازند.
• واکنش منفی به انتقادها: نشان‌دادن حساسیت بیش از حد نسبت به انتقاد یا اهمال‌کاری که ممکن است منجر به خشم کوتاه‌مدت یا رنجش شود.

۱۲ نشانه‌ فرد خودشیفته

در اینجا به برخی از علائمی که نشان می‌دهد، دوست، فرزند، همسر، همکار یا حتی خود شما به خودشیفتگی مبتلا است، اشاره می‌کنیم.

احساس خودبزرگ‌بینی یکی از علائم اختلال شخصیت خودشیفته

 همه ما افرادی را می‌شناسیم که علی‌رغم داشتن مجموعه بزرگی از دستاوردها، همچنان تواضع و فروتنی به خرج می‌دهند. این در مورد افراد مبتلا به NPD صدق نمی‌کند. آن‌ها اغلب دوست دارند در مورد اینکه چه کسی هستند، چه چیزهایی دارند و کارهایی که انجام داده‌اند به خودشان غره شوند. برخی از افراد مبتلا به خودشیفتگی حتی ممکن است انتظار داشته باشند که بدون انجام هیچ کاری در زندگی شخصی یا حرفه‌ای به عنوان فردی خاص در نظر گرفته شوند.

فانتزی در مورد داشتن یا سزاوار بودن

 افراد مبتلا به خودشیفتگی اغلب، با خیالات نامحدود درباره موفقیت، قدرت، درخشش، زیبایی یا عشق ایده‌آل مشغول هستند. بسیاری از ما احتمالاً آرزوی ثروتمندی، شهرت، قدرت، شکوفایی استعدادهایمان، دوست‌داشتنی‌بودن یا… را داریم. ما این آرزوها را تنها در ذهنمان پرورش نمی‌دهیم؛ بلکه برای رسیدن به آن‌ها شبانه‌روز تلاش می‌کنیم. علامت اختلال شخصیت خودشیفتگی این است که افراد ‌چنان روی ابرها سیر می‌کنند که بتوانند فردی که دوست دارند باشند را راحت‌تر در خیالشان برای خود بسازند. آن‌ها در عمل کاری برای اهدافشان نمی‌کنند. این افراد بهتر است در دوره عزت نفس در تهران شرکت کنند تا با بهبود این ویژگی درونی شخصیتشان را از نو بسازند. 

فاقد حس همدلی یکی از علائم اختلال شخصیت خودشیفته

یکی از علائم خودشیفتگی این است که چنین افرادی فاقد همدلی هستند. آن‌ها توانایی احساس اینکه شخص دیگر چه احساسی دارد، را ندارند. افراد مبتلا به خودشیفتگی اغلب نمی‌توانند از دیگران بابت اشتباهشان عذرخواهی کنند و همچنین احساسات و نگرش‌های دیگران را درک کنند. خودشیفته‌ها فاقد مهارت لازم برای ایجاد احساس دیده‌شدن، تأیید، درک یا پذیرفته‌شدن هستند، زیرا آن‌ها مفهوم احساسات را به خوبی درک نمی‌کنند.

تایید و تحسین بیش از اندازه

بسیاری از ما نیاز به تعریف و تمجید گاه‌به‌گاه داریم تا احساس ارزشمندی کنیم، در حالی که تمجید دیگران ممکن است باعث سرخ‌شدن و حس خجالت ما شود، برای افراد مبتلا به خودشیفتگی، چنین حالتی رخ نمی‌دهد. در حالی که افراد مبتلا به خودشیفتگی ممکن است آن را نشان ندهند، اغلب احساسات شدیدی از بی‌کفایتی، شک به خود، پوچی و اضطراب را تجربه می‌کنند. این اضطراب موجب می‌شود که به دنبال تأیید و تمجید دیگران باشند. آن‌ها برای محافظت از خودشان، ممکن است علیه انتقاد سازنده و درست جبهه بگیرند و رفتارهای ناموجهی انجام دهند. برخورد با فرد خودشیفته در چنین مواردی مقداری مشکل است. 

دوستی طولانی‌مدتی ندارند

این افراد تقریباً دوستان طولانی‌مدتی ندارند. افراد مبتلا به خودشیفتگی درگیری‌های مکرری با دیگران دارند. در علامت اختلال شخصیت خودشیفتگی، اگر عمیق‌تر به ارتباطات آن‌ها نگاه کنید، ممکن است متوجه شوید که دوستان نزدیک کمی دارند. علاوه بر این، افراد مبتلا به NPD می‌توانند بیش از حد حساس و ناامن باشند. در نتیجه، زمانی که شما می‌خواهید با افراد دیگر معاشرت کنید، ممکن است به‌شدت اعتراض کنند. آن‌ها ممکن است ادعا کنند که شما زمان کافی را با آن‌ها نمی‌گذرانید و باعث می‌شوند که به‌خاطر وقت گذراندن با دوستان خود احساس گناه کنید یا از شما به‌خاطر نوع دوستانی که دارید انتقاد می‌کنند.

رفتارهای استثماری یکی از علامت اختلال شخصیت خودشیفتگی

برای افراد مبتلا به NPD کاملاً مرسوم است که به دلایل خودخواهانه از دیگران سوءاستفاده کنند. گاهی اوقات، آن‌ها به طور عمدی از دیگران استفاده می‌کنند، اما این موضوع می‌تواند یک امر ناخودآگاه نیز باشد. افراد خودشیفته ممکن است دوستی یا روابط خود را بر اساس آنچه یک فرد می‌تواند به آن‌ها بدهد، مانند ثروت یا موقعیت مطلوب در جامعه بنا کنند. آن‌ها لزوماً نمی‌دانند که دوستان خود را بر چه اساسی انتخاب می‌کنند، اما این چیزی است که معمولاً برای آن‌ها اتفاق می‌افتد.

دیگران را سرزنش می کنند

برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته ناگهان هر کاری که انجام می‌دهید، از آنچه می‌پوشید و می‌خورید گرفته تا کسانی که با آن‌ها معاشرت می‌کنید و آنچه در تلویزیون تماشا می‌کنید، مشکل‌ساز می‌شود. خصومت از ویژگی‌های کاملاً بارز در افراد مبتلا به NPD است. آن‌ها شما را پایین می‌آورند و کوچک می‌شمارند، با کلمات آزاردهنده به شما ضربه می‌زنند و جوک‌هایی می‌سازند که چندان خنده‌دار نیست و منجر به تحقیر دیگران می‌شود. مهم‌ترین علامت اختلال شخصیت خودشیفتگی تلاش برای کاهش عزت نفس دیگران است تا بتوانند عزت نفس خود را افزایش دهند، زیرا این باعث می‌شود این افراد احساس قدرت کنند. 

حق‌به‌جانب بودن

یکی از علائم خودشیفتگی این است که این افراد فکر می‌کنند در مورد همه چیز حق با آن‌هاست و هرگز عذرخواهی نمی‌کنند. مبارزه با یک خودشیفته ممکن است غیرممکن به نظر برسد. هیچ جای بحث و سازشی با یک خودشیفته وجود ندارد، زیرا همیشه حق با آن‌هاست. ممکن است شما در جشن تولد دوستتان بخواهید دیجی مراسم آهنگ موردعلاقه شما را برای چند لحظه پخش کند، حتی اگر این آهنگ چندان محبوب نباشد. شخص خودشیفته و حق‌به‌جانب در چنین مواردی اجازه انجام چنین کاری را نمی‌دهد یا شما را سرزنش می‌کند. 

غرور و تکبر بیش از حد

رفتارها یا نگرش‌های متکبرانه از علائم اختلال شخصیت خودشیفته است. این افراد نسبت به اطرافیان خود تحقیرآمیز یا اهانت‌آمیز رفتار می‌کنند. البته فردی که NPD دارد ممکن است متوجه نباشد که باعث می‌شود اطرافیان خود احساس حقارت کنند. به‌هرحال، مرزبندی بین عزت نفس سالم و تکبر ممکن است برای هر کسی دشوار باشد. 

حسادت‌های مکرر به دیگران یکی از علامت اختلال شخصیت خودشیفتگی

افراد مبتلا به NPD، نسبت به دیگران حسود هستند. این افراد زمان زیادی را صرف خواستن آنچه دیگران دارند، می‌کنند. ازآنجایی‌که آن‌ها بر این باورند که لیاقتشان بیش از هر کس دیگری است، ممکن است موفقیت‌های دیگران را کم‌اهمیت جلوه دهند یا آن‌ها را کوچک بشمارند. درعین‌حال، افراد مبتلا خودشیفتگی اغلب تصور می‌کنند که دیگران به آن‌ها و موفقیت‌هایشان حسادت می‌کنند و چشم دیدن آن‌ها را ندارند. چه این موفقیت‌ها واقعی باشند و چه خیالی، از علامت اختلال شخصیت خودشیفتگی این است که معتقدند ویژگی‌هایی دارند که باید نسبت به آن‌ها حسادت کرد. 

سم‌پاشی ذهنی یا احمق انگاشتن دیگران

سم‌پاشی ذهنی کاری است که افراد خودشیفته در حق هم‌نشینان خود انجام می‌دهند. افراد مبتلا به NPD ممکن است به صورت آشکار دروغ بگویند، به دروغ دیگران را متهم کنند و یا واقعیت‌ها را تحریف کنند. به‌ویژه در پاسخ به چالش‌های مربوط به قدرت یا ترس از رهاشدن توسط دیگران. علائم سم‌پاشی‌های ذهنی خودشیفته‌ها روی شما می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• احساس می‌کنید دیگر آدمی که قبلاً بودید، نیستید.
•  نسبت به گذشته احساس اعتماد به نفس کمتری دارید.
• بیش از حد نسبت به مسائل حساس هستید.
• احساس می‌کنید هر کاری که انجام می‌دهید اشتباه است.
• وقتی اشتباهی پیش می‌آید، همیشه فکر می‌کنید که تقصیر شماست. 
•  اغلب از دیگران عذرخواهی‌های بیجا می‌کنید. 
•  احساس می‌کنید که اشتباهی رخ‌داده، اما نمی‌توانید آن را تشخیص دهید.

آن‌ها این کار را انجام می‌دهند تا راهی برای برتری نسبت به دیگران به دست آورند. خودشیفته‌ها با مورد پرستش قرارگرفتن رشد می‌کنند، بنابراین از تاکتیک‌های مختلف استفاده می‌کنند تا شما را به این کار وادار نمایند.

احساس برتری نسبت به دیگران

همه ما از دوران کودکی می‌آموزیم که هر انسان به شیوه خود خاص و منحصربه‌فرد است. این نگرش کاملاً صحیح است. برای افراد مبتلا به خودشیفتگی این مسئله قدری تفاوت دارد. افراد مبتلا به NPD بر این باور هستند که آن‌قدر منحصربه‌فرد و خاص هستند که اکثر افراد نمی‌توانند آن‌ها را درک کنند. این بر زندگی شخصی و حرفه‌ای آنها تأثیر می‌گذارد، زیرا آن‌ها احساس می‌کنند که تنها افراد برجسته ارزش معاشرت با آن‌ها را دارند. به‌عبارت‌دیگر، آن‌ها جایگاه بالایی دارند و فقط می‌خواهند با افرادی تعامل داشته باشند که آن‌ها را به عنوان همتایان اجتماعی خود می‌شناسند.

علت اختلال شخصیت خودشیفتگی

اکنون که علامت اختلال شخصیت خودشیفتگی را بررسی کردیم، علت‌هایی را که منجر به این موضوع می‌شود، بیان می‌کنیم. محققان و روان‌شناسان بر این باورند که ایجاد صفات خودشیفتگی یا NPD ناشی از تأثیر متقابل و پیچیده عوامل ژنتیکی، محیطی و روانی است. از نظر ژنتیکی، افراد ممکن است ویژگی‌های شخصیتی را از والدین خود به ارث ببرند که آن‌ها را مستعد خودشیفتگی می‌کند.

 از نظر محیطی، تجربیات اولیه زندگی مانند انتظارات بسیار بالا یا سوءاستفاده عاطفی شدید می‌تواند به توسعه NPD کمک کند. عوامل روان‌شناختی شامل خلق‌وخو و توانایی کنترل استرس است. اغلب ترکیبی از این عوامل است که منجر به ایجاد صفات خودشیفتگی یا NPD می‌شود. حضور در دوره عزت نفس می‌تواند یکی از بهترین روش‌های درمانی برای این افراد باشد. این دوره‌ها زیر نظر روان‌شناسان مجرب انجام می‌شود، بنابراین تمام روش‌های ارائه شده در آن بر اساس شواهد اثبات شده و علمی است. 

نتیجه‌گیری علامت اختلال شخصیت خودشیفتگی

اختلال شخصیت خودشیفته یکی از مسئله‌های رایج و معمولی نیست که در جامعه به‌وفور دیده شود. ممکن است فردی که از منظر شما خودشیفته است، تنها مشکل خودخواهی داشته باشد. به همین خاطر برای تشخیص این موضوع بهتر است با یک تراپیست مشورت نمایید تا با بررسی دقیق خصوصیات این افراد مشکل آن‌ها را با نگاه تیزبین خود تشخیص دهد. افراد خودشیفته ممکن است در ابتدای آشنایی بسیار جذاب به نظر برسند، اما در ادامه روابط مشکلاتی را به وجود خواهند آورد. برخورد با افرادی که چنین مشکلاتی دارند به راهکارها و روش‌های علمی نیاز دارد. چنانچه در مورد مطالبی که ذکر کردیم سؤالی دارید، می‌توانید آن‌ را با ما مطرح نمایید.