فهرست مطالب
Toggleدر مقاله امروز درباره مفهوم عزت نفس از دید کال راجرز صحبت میکنیم. مقاله نظریه های عزت نفس قبلا نوشته شده است که میتوانید به آن رجوع کنید. انسان بدون ویژگیهای مهمی مانند عزت نفس به آن شیوهای که باید رشد نمیکند، درست شبیه درختی که بدون نور آفتاب و آب رشدی ندارد. راجرز بر این باور است که هر انسانی میتواند امیال، آرزوها و خواستههای خود را در زندگی به دست آورد.
راجرز در مطلبی اشاره میکند که:
“The curious paradox is that when I accept myself just as I am, then I can change.”
«تناقض جالب اینجاست که وقتی خودم را همانگونه که هستم میپذیرم، تازه آنوقت میتوانم تغییر کنم.»
اگر همه افراد به چنین باوری از خودشان برسند میتوانند استعدادهای خود را شکوفا کنند. هر فرد برای این که تواناییهای بالقوه خود را به دست آورد، باید به تعدادی از معیارهای لازم برای رشد شخصیتی دست یابد. اگر مایلید درباره نگرشهای کال راجرز مطالب بیشتری بدانید، لطفا تا انتهای مطلب با ما باشید.
عزت نفس از دید کال راجرز روانشناس مشهور
عزت نفس را میتوان به عنوان معیاری در نظر گرفت که نشان میدهد هر فردی به چه میزانی ارزش قائل شدن برای خود را دارد. این ویژگی همچنین به این موضوع وابسته است که چقدر خودمان را تأیید میکنیم و با وجود همه نقاط قوت و ضعفها خود را میپذیریم (دوست داشتن خود). عزت نفس باید شامل نوعی خودارزیابی باشد؛ زیرا بیانگر مقدار ارزش و احترامی است که فرد برای شخصیت خود قائل میشود. این موضوع با حرمت نفس هم ارتباط نزدیکی دارد.
تعریفهایی که برای شما شرح دادیم، مفهوم عزت نفس از دید کال راجرز روانشناس مشهور است. فردی که از عزت نفس بالایی برخوردار است نسبت به شخصیت خود دید مثبتی دارد که میتواند باعث موارد زیر گردد:
- باورداشتن به تواناییهای فردی
- اعتماد به نفس مناسب در تصمیمگیریها
- پذیرش خود با وجود نقاط قوت و ضعف
- عدم نگرانی درباره قضاوتهای دیگران
- دیدگاه و نگرشهای مثبت نسبت به زندگی
از سوی دیگر، فردی که نشانه های عزت نفس پایین را دارد، نسبت به خود دیدگاه منفی دارد و برای خود ارزش بالایی قائل نیست. بنابراین برای این که دیدگاه مثبتی نسبت به خود داشته باشید و رشد فردی و شخصیتی داشته باشید، از یکی از روش های افزایش عزت نفس که شرکت در گروه درمانی عزت نفس است؛ کمک بگیرید.

ثبت نام در کلاس اعتماد به نفس و عزت نفس کمک زیادی به شما می کند 🙂
ضمن بررسی مفهوم عزت نفس از دید کال راجرز، این روانشناس معتقد است عزت نفس پایین میتواند بسیار مضر باشد و در نهایت منجر به موارد زیر گردد:
- در شرایط گوناگون اعتماد به نفس کافی ندارد.
- خود را با دیگران مقایسه میکند.
- همیشه دوست دارد جای شخص دیگری باشد.
- درباره قضاوتشدن توسط دیگران به طور مداوم نگران است.
- نسبت به زندگی نگرش منفی دارد.
پیامدهای عزت نفس پایین برای شما به صورت کلی هم توضیح داده شده است. اگر شما بیش از دو یا سه مورد از آنها را دارید، حتما از یک مشاوره خوب و باتجربه در کلینیک روانشناسی روانساز کمک بگیرید.

اگر نیاز به یک روانشناس آنلاین دارید در جلسه ارزیابی شرکت کنید 🙂
عزت نفس بالا بر چه معیارهایی استوار است؟
عوامل گوناگونی وجود دارند که منجر به افزایش عزت نفس میشوند. به طور کلی عزت نفس بر ۴ پایه مهم استوار است که عبارتاند از:
- واکنش دیگران: کسانی که تعاملات مثبتی با دیگران دارند، به احتمال زیاد اعتماد به نفس بالایی دارند.
- مقایسه با دیگران: مقایسه خود با فردی که از نظر شما موفقیت کمتری دارد، منجر به عزت نفس بالا میشود، در حالی که مقایسه خود با افرادی که از نظر شما موفقتر هستند باعث کاهش عزت نفس میشود.
- نقشهای اجتماعی: نقشهای اجتماعی که دارای اعتبار هستند با عزت نفس بالا مرتبط هستند، مانند خلبان یا یک پزشک. نقشهای اجتماعی پایینتر مانند فرد زندانی یا بیکار با عزت نفس پایین مرتبط است.
- همزاد پنداری: همزاد پنداری یک نقش اجتماعی است که در نهایت تأثیر زیادی بر سطح عزت نفس دارد. تأثیر والدین نیز در این موضوع بسیار مهم است.
پیشنهاد من این است که ویدئوهای تخصصی روانشناسی در موارد مختلف که به صورت عملیاتی توضیح داده شده است را دنبال کنید.

ویدیوهایی که در یوتیوب داریم به شما کمک زیادی میکنه!
بررسی مفهوم خود ایدهآل
مفهوم کلیدی | توضیح | نمونه یا نتیجه |
---|---|---|
خود ایدهآل | تصویری از شخصیتی که فرد دوست دارد باشد | مثال: فرد میخواهد خلبان باشد. |
خود واقعی | درک و تصویری که فرد در حال حاضر از خود دارد | مثال: فرد خود را ضعیف در تحصیل میبیند. |
ناسازگاری | فاصله بین خود واقعی و خود ایدهآل، که منجر به عزت نفس پایین میشود | مثال: صلاحیت نشدن برای خلبانی → ناامیدی و کاهش عزت نفس |
همسویی (تطابق) | وقتی خود واقعی با خود ایدهآل همخوانی یا شباهت بالا دارد، فرد عزت نفس بالاتری را تجربه میکند | تجربه نادر اما مطلوب: فرد احساس رضایت، اعتماد به نفس و آرامش دارد. |
پیامد ناسازگاری | افزایش خودانتقادی، حس ناکافی بودن، کاهش عزت نفس | فرد احساس میکند نمیتواند به “آنچه باید باشد” برسد |
هدف نهایی راجرز | رسیدن به حالت شکوفایی (self-actualization) از طریق کاهش ناسازگاری | ایجاد همسویی بین تجربهها و خود ایدهآل با پذیرش و رشد تدریجی |
خود ایدهآل چیزی است که کسی دوست دارد باشد. اگر بین تصویر شما از خود و خود ایدهآل شما ناسازگاری وجود داشته باشد، منجر به عزت نفس پایین میشود. برای دانستن بیشتر مقاله نشانه های عزت نفس سالم را مطالعه کنید. هرچه اختلاف بینفردی که فکر میکنید هستید و کسی که دوست دارید باشید بیشتر باشد، عزت نفس شما پایینتر خواهد بود. بدیهی است که این کار برعکس نیز عمل میکند و شخصی که تصویر ذهنیاش بسیار نزدیک به خود ایدهآل او باشد، عزت نفس بالایی را تجربه خواهد کرد. با توجه به مفهوم عزت نفس از دید کال راجرز هنگامی که تصویر یک فرد از خود و خود ایدهآل او با هم تطابق ندارند، به آن ناسازگاری گفته میشود.
به عنوان مثال، اگر شخصی بخواهد خلبان شود؛ اما به دلیل اینکه در دانشگاه عملکرد بدی داشته است، صلاحیتهای مربوط به این شغل را ندارد، این فرد از لحاظ تصوری که از خود دارد و خود ایدهآل وی ناسازگار خواهد بود، زیرا این دو با هم مطابقت ندارند. هنگامی که خود ایدهآل و تجربه واقعی یک فرد سازگار یا بسیار مشابه است، حالت تطابق وجود دارد. البته این مورد بسیار نادر است، زیرا اکثر افراد بهطور مداوم سطحی از ناسازگاری را تجربه میکنند. مفهوم عزت نفس از نگاه کال راجرز این است که فرد برای دستیابی به شکوفایی، باید در وضعیت همسویی باشد.
نتیجهگیری
خودشکوفایی مفهومی است که به چگونگی تبدیلشدن یک فرد به بهترین نسخه از خود اشاره دارد. به عبارت دیگر، بیانگر این است که چگونه افراد به پتانسیل منحصربه فرد خود دست مییابند. راجرز استدلال میکند که مردم همیشه تمایل دارند تا برای خود ایدهآل بودن تلاش کنند، اما برای انجام این کار به کمک و حمایت دیگران نیاز دارند. این جا است که نقش یک رواندرمانگر به خوبی مشخص میشود.
زمانی که دیگران احساس خوبی در ما ایجاد میکنند، این امر منجر به افزایش عزت نفس ما میشود، زیرا شکاف بینفردی که خودمان را در آن تصور میکنیم با خود ایدهآل ما بسته میشود. هر چه شکاف بین خود ایدهآل و خود فعلی کمتر باشد، به شکوفایی نزدیکتر میشویم. اگر درباره مفهوم عزت نفس از دید کال راجرز روانشناس مشهور سؤالی دارید آن را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
۱- عزت نفس از دیدگاه کارل راجرز چیست و چرا اهمیت دارد؟
عزت نفس از دیدگاه کارل راجرز به معنای میزان پذیرش و ارزشی است که فرد برای خود قائل میشود. از نظر راجرز، پذیرش خود بدون قید و شرط، پیشنیاز تغییر و رشد واقعی است. او معتقد است تنها زمانی که فرد خود را همانگونه که هست بپذیرد، میتواند به سمت شکوفایی و تحقق تواناییهای بالقوه خود گام بردارد. این نگاه بنیادین در روانشناسی انسانگرایانه جایگاه مهمی دارد.
۲- خود ایدهآل و خود واقعی چه نقشی در عزت نفس دارند؟
کارل راجرز تأکید دارد که تفاوت زیاد بین خود واقعی (آنچه اکنون هستیم) و خود ایدهآل (آنچه دوست داریم باشیم) منجر به کاهش عزت نفس میشود. تطابق یا همسویی بین این دو، به احساس رضایت، اعتماد به نفس و آرامش درونی کمک میکند. این فرآیند یکی از محورهای درمان در جلسات مشاوره فردی کلینیک روانساز است.
۳- نشانههای عزت نفس پایین از نگاه راجرز چیست؟
افرادی با عزت نفس پایین معمولاً خود را با دیگران مقایسه میکنند، نگران قضاوت دیگران هستند، اعتماد به نفس کافی در تصمیمگیری ندارند و دیدگاه منفی نسبت به زندگی دارند. راجرز بر این باور است که این وضعیت مانعی جدی برای رشد شخصی و خودشکوفایی است.
۴- چگونه میتوان بر اساس نظریه راجرز، عزت نفس را افزایش داد؟
برای افزایش عزت نفس باید ابتدا خودپذیری را تمرین کرد و سپس با حمایت محیط، نقشهای اجتماعی مثبت و مقایسه سالم با دیگران، خود را در مسیر رشد قرار داد. شرکت در کلاسهای عزت نفس و گروهدرمانی در کلینیک روانشناسی روانساز یکی از بهترین روشها برای رسیدن به این هدف است.
۵- رابطه عزت نفس و خودشکوفایی از نظر راجرز چیست؟
کارل راجرز معتقد است که عزت نفس بالا پایهای برای رسیدن به خودشکوفایی است؛ یعنی تبدیل شدن به بهترین نسخه از خود. زمانی که فاصله بین خود واقعی و خود ایدهآل کاهش یابد، فرد به سطح بالاتری از رشد روانی دست مییابد.
3 پاسخ
توی مقاله گفتید عزت نفس یعنی پذیرش خود با تمام ضعف ها. ولی مگه اینطور نیست که اگر آدمی بخواد پیشرفت کنه، باید همیشه از خودش ناراضی باشه؟ این تناقض نیست؟
پذیرش به معنی توقف رشد نیست؛ بلکه پذیرش نقطه شروع رشد سالمه. وقتی خودمون رو همون طور که هستیم بپذیریم، از موضعی سازنده تر برای پیشرفت حرکت می کنیم.
سلام
من همیشه احساس می کردم اون کسی که هستم با اون کسی که میخوام باشم خیلی فرق داره. این اولین باره که میبینم این احساس با نظریه ای توضیح داده شده.