چگونه شجاع شویم و راه های افزایش شجاعت و شهامت

شهامت چیست؟ همه ما در زندگی با چالش‌هایی مواجه می‌شویم. افراد باشهامت حتی زمانی که می‌ترسند یا دلسرد می‌شوند با چالش‌های خود روبرو می‌شوند. ترس را همه تجربه می‌کنند. این غریزه طبیعی بقا را برای مبارزه یا فرار و پنهان‌شدن ایجاد می‌کند. شجاع بودن مواجهه با چیزی است که باعث ترس، ناراحتی، تردید یا شک می‌شود. اگر دوست دارید در این باره چیزهای بیشتری بدانید تا انتهای مطلب با کلینیک روانشناسی تهران دکتر شیرین زاده باشید. 

شهامت چیست؟

شهامت شامل اقدامی است که علی‌رغم ترسی که احساس می‌کنید آن را انجام می‌دهید. شهامت حس تمایل به پاسخگویی است حتی زمانی که احساس اضطراب و نگرانی دارید. بنابراین، اگر احساس ترس می‌کنید، هرگز خود را سرزنش نکنید یا تصور نکنید که شهامت ندارید و شجاع نیستید. 

شهامت به این معنی است که شما قادر هستید حتی زمانی که می‌ترسید عمل کنید. علاوه بر این، هرچه بیشتر با ترس‌های خود روبرو شوید، بیشتر می‌توانید پاسخ مبتنی بر ترس خود را با پاسخی باشهامت جایگزین کنید. 

در واقع، یکی از بهترین راه‌ها برای شهامت این است که بفهمید از چه چیزی می‌ترسید و سپس بر آن غلبه کنید. اگر اجازه دهید، ترس این قدرت را دارد که شما را از حرکت به جلو، ریسک‌کردن و استفاده حداکثری باز دارد. در همین حال، شهامت به شما این امکان را می‌دهد که شانس بیاورید، رؤیاهای خود را دنبال کنید و آنچه را که از زندگی می‌خواهید به دست آورید. شرکت در دوره اعتماد به نفس نیز می‌تواند شهامت شما را افزایش دهد. 

چرا شهامت نداریم؟

در این بخش به شما می‌گوییم که چرا در برخی از زمان‌ها و در شرایط گوناگون شهامت انجام کاری را نداریم. 

1. تمایل به رشد شخصی: به نظر شما علت نداشتن شهامت چیست؟ هر یک از ما در سفر منحصربه‌فرد خود برای رشد شخصی هستیم. این یک فرایند مداوم است که کل زندگی ما را در برمی‌گیرد. رشد شخصی می‌تواند معانی زیادی داشته باشد. تعیین و دستیابی به اهداف، ایجاد عزت نفس، یافتن هدف خود دستیابی به پتانسیل کامل خود بزرگ‌ترین نشانه رشد ما و غلبه بر مشکلات و موقعیت‌هایی است که ما را به چالش می‌کشد. وقتی اجازه می‌دهید ترس به مانعی تبدیل شود که در مسیر زندگی شما قرار می‌گیرد، رشد شخصی شما موقتاً متوقف می‌شود. به‌جای اینکه آمادگی ذهنی خود را توسعه دهیم و رشد کنیم، در جای خود می‌مانیم. ما همچنین برای جلوگیری از احساسات ناراحت‌کننده از تجربیات جدید اجتناب می‌کنیم. بدین ترتیب شهامت انجام هیچ کاری را نخواهیم داشت. 
2. حس عدم اعتماد به نفس: فردی که اعتماد به نفس خوبی ندارد نمی‌تواند خود را در هیچ زمینه‌ای نشان دهد و در جامعه مطرح نماید. افراد بدون اعتماد به نفس به دلیل افکار و تلقین‌های منفی که درباره سرانجام کارها دارند، شهامت این را پیدا نمی‌کنند که دست‌به‌کار شوند و به دل مشکلات بزنند. به همین خاطر فرصت‌های خوب زندگی را از دست می‌دهند.  
3. توجه کردن به حرف های دیگران: افراد با اعتماد به نفس از دیگران در زمینه‌های مختلف مشورت می‌گیرند؛ اما در نهایت خودشان تصمیم به انجام کاری می‌گیرند. در مقابل، افراد فاقد عزت نفس و اعتماد به نفس مرتب به دهان دیگران نگاه می‌کنند. چنانچه این افراد موضوعی را مطرح نمایند که اطرافیان نظر منفی درباره آن داشته باشند، افراد بدون شهامت به همان گفته‌ها اکتفا می‌کنند و کار خود را عملی نمی‌کنند. 
4. تربیت نامناسب و فرهنگ غلط جامعه: در این افراد راه روش کسب شهامت چیست؟ این افراد با غلبه ترس‌ها و کمک‌گرفتن از دیگران می‌توانند شهامت خود را تقویت نمایند. متأسفانه در فرهنگ ما همیشه عادت‌ها و رفتارهایی دیده می‌شود و اغلب افراد حقوق دیگران را در اولویت زندگی و خواسته‌های خود را پس از آن قرار می‌دهند به همین خاطر در زندگی حاضر به شهامت و ریسک‌پذیری نیستند. رفتارهای نامناسب والدین نیز می‌تواند بر این موضوع صحه بگذارد. البته شما به هر دلیلی که در انجام کارها شهامت خوبی نداشته باشید، با شرکت در دوره اعتماد به نفس یا صحبت با تراپیست می‌توانید آن را حل کنید. 
5. سابقه خانوادگی و والدین ترسو: فرزندان آینه پدر و مادر هستند. این جمله معروف را می‌توان تا حدودی صحیح دانست. رفتارهای والدین از کودکی تا بزرگسالی زندگی افراد را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. قطعاً فرزندانی که در خانواده‌ای تربیت می‌شوند که والدین آن‌ها شهامت دارند و فرزندان خود را نیز به ورود به چالش‌ها تشویق می‌کنند، در زندگی بسیار پیشرفت می‌کنند. کسانی که در خانواده‌های سرکوبگر که نه خودشان شهامت تغییر را دارند و نه به فرزندان اجازه شکوفایی این ویژگی را می‌دهند، هرگز نمی‌توانند بر ترس خود غلبه کنند. 
6. کمال‌گرایی: همان‌طور که می‌دانید، افراد کمال‌گرا از ابتدای آغاز هر کاری می‌خواهند آن را در بی‌نقص‌ترین حالت ممکن پیش ببرند. این افراد نیز به دلیل این ویژگی منفی نمی‌توانند خطر کنند. احساساتشان مدام به آن‌ها می‌گوید که هنوز زمان انجام کار نرسیده است. 

چرا باید شهامت داشته باشیم؟

اکنون به شما می‌گوییم که چرا باید در زندگی شهامت به خرج دهید. برخی از دلایلی که نشان می‌دهد علت وجود شهامت چیست و چرا باید جسور و باشهامت باشید عبارت‌اند از: 

• پیشرفت در زندگی: افراد باشهامت در زندگی خود بسیار پیشرفت می‌کنند؛ زیرا توانایی لازم برای غلبه بر ترس‌ها همچنین نه گفتن به دیگران را دارند. به زندگی افراد موفق که نگاهی بیندازید، متوجه می‌شوید که این افراد به‌راحتی می‌توانند نه بگویند. آن‌ها همیشه خودشان را در اولویت می‌گذارند و به همین خاطر در زندگی پیشرفت می‌کنند. 
• کاهش استرس و فشار زندگی: با حضور شهامت در وجود شما، دیگر احساسات و عواطف مختلف خود را سرکوب نخواهید کرد. شما به مرور توجه بیشتری به احساسات خود می‌کنید و به روش‌های سالمی آن‌ها را بیان می‌کنید. همچنین با شهامت به‌خرج‌دادن هر چند در کارهای کوچک، می‌توانید استرس خود را کاهش دهید. 
• باور پیداکردن نسبت به خودتان: هنگامی که چند بار حتی در انجام کارهای جزئی نیز شهامت به خرج دهید، به مرور به خودباوری می‌رسید. خودباوری نیز از افزایش اعتماد به نفس می‌آید. مرور چنین حرکاتی احساس خشم و عصبانیت درونی ما را از بین می‌برد. 
• مهارت یافتن در رهبری و مدیریت: فردی که مدیرعامل یک شرکت است یا رهبری گروهی را بر عهده دارد، موظف است که خواسته‌ها و نیازهای خود را به صورت کامل و واضح در اختیار سایر افراد قرار دهد. کسانی که شهامت بیشتری دارند، بهتر می‌توانند گروه یا شرکت تحت‌نظرشان را مدیریت کنند و در کار خود موفق‌تر هستند. 
• بهبود روابط با دیگران و کاهش تنش‌های موجود: فردی بدون شهامت، نمی‌تواند خواسته‌ها و نیازهای خود را به صورت کامل و شفاف به دیگران بگوید تا از بروز هرگونه سو تفاهم جلوگیری شود. متأسفانه برخی مردم به دلیل عدم وجود مرزبندی با دیگران و حس خجالت‌زدگی نمی‌توانند آنچه را می‌خواهند به زبان بیاورند. اگر هم بگویند نمی‌توانند آن را شفاف بیان کنند که همین امر منجر به برداشت غلط و افزایش تنش بین افراد می‌گردد. 

چگونه به یک فرد باشهامت تبدیل شویم؟

حال به شما می‌گوییم که روش افزایش شهامت چگونه است و با چه تکنیک‌هایی می‌توانید آن را بالا ببرید. استراتژی‌های افزایش شهامت عبارت‌اند از:

• اقدامات شجاعانه را جشن بگیرید: هر اقدام شجاعانه و باشهامت باید مورد تجلیل قرار گیرد، به‌خصوص اگر این کار زندگی برای شما تازگی داشته باشد. مهم است که تلاشی را که برای غلبه بر ترس خود انجام داده‌اید، تشخیص دهید و مجدداً آن را تکرار نمایید. در واقع، جشن‌گرفتن بردهای کوچک می‌تواند به شما کمک کند تا انگیزه بیشتری برای ادامه این تغییر داشته باشید. البته، لازم نیست آن را فریاد بزنید یا رسانه‌های اجتماعی را به این خاطر منفجر کنید. جشن‌گرفتن موفقیت شما می‌تواند به سادگی یادداشت‌برداری ذهنی از آنچه به دست آورده‌اید باشد تا به خودتان اجازه دهید در مورد آن احساس خوبی داشته باشید. حتی ممکن است بخواهید در مواقعی که احساس دلسردی می‌کنید یا فکر می‌کنید زندگی شما فاقد شهامت است، یک دفتر خاطرات کوچک از این موارد داشته باشید تا در مورد آن‌ها فکر کنید. انجام این کار می‌تواند شما را از درگیرشدن در افکار منفی یا تصور اینکه هرگز شهامت نداشته‌اید، باز دارد.
• از منطقه امن خود خارج شوید: هنگامی که به ترس اجازه می‌دهید شما را از انجام یک کار سرگرم‌کننده، دنبال‌کردن آنچه می‌خواهید، یا بیان اینکه چه انسانی هستید باز دارد، می‌تواند منجر به زندگی‌ای شود که با ایده‌آل شما فاصله زیادی دارد. در این حالت راهکار کسب شهامت چیست؟ این تغییر مستلزم آن است که شما از نقطه امن خارج شوید. ساختن شهامت به این معنی است که باید خود را تحت‌فشار قرار دهید تا از منطقه راحتی خود خارج شوید. سناریوهایی را انتخاب کنید که باعث ناراحتی شما می‌شوند، اما ریسک آن‌ها چندان زیاد نیست. به عبارت دیگر، با غلبه بر ترس‌های کوچک مانند ملاقات با افراد جدید یا صرف غذا در یک رستوران، قبل از پرداختن به چیزی مانند رهبری یک پروژه یا هدایت یک گروه شهامت را تمرین کنید. با شروع کوچک، می‌توانید با کمترین خطر به شهامت داشتن عادت کنید. با تمرین کافی به نقطه‌ای می‌رسید که می‌توانید ریسک‌های بزرگ‌تری را انجام دهید.
• نقاط قوت خود را شناسایی کنید: وقتی نوبت به داشتن یک زندگی جسورانه می‌رسد، تشخیص اینکه در چه چیزی خوب هستید و کجا موفق بوده‌اید کمک زیادی خواهد کرد. تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که نقاط قوت خود را می‌شناسند و توسعه می‌دهند، نه‌تنها احساس شادی و افسردگی کمتری می‌کنند، بلکه انعطاف‌پذیری بیشتری نیز دارند. دانستن اینکه در چه چیزی مهارت دارید همچنین به افزایش اعتماد به نفس شما کمک می‌کند که احتمال ریسک‌کردن و شهامت در انجام کارها را افزایش می‌دهد. به همین ترتیب، وقتی به توانایی‌های خود اطمینان دارید، بسیار مایلید که وقتی فرصتی برایتان پیش می‌آید آن را  به‌سرعت انجام دهید. علاوه بر این، زمانی که با ترس مواجه می‌شوید، طبیعی است که روی کاستی‌ها و نقاط ضعف خود تمرکز کنید. اما انجام این کار باعث می‌شود کمتر احساس شهامت کنید. به همین دلیل، مهم است که به عنوان راهی برای ایجاد اعتماد به نفس و شهامت خود به این فکر کنید که در چه چیزی مهارت دارید. در ادامه روش‌ دیگری به شما می‌گوییم که نشان می‌دهد راه افزایش شهامت چیست. 
• شکست را در آغوش بگیرید: ما اغلب از انجام کارها می‌ترسیم؛ زیرا از شکست هراس داریم. سعی می‌کنیم یک‌بار این کار را انجام دهیم و به‌محض اینکه شکست می‌خوریم تسلیم می‌شویم. به‌جای ترس از شکست، باید از آن نهایت استفاده را ببریم و آن را به یک فرصت یادگیری تبدیل کنیم. با ایجاد انعطاف‌پذیری شروع کنید. افراد با تحمل بالا وقتی موفق نمی‌شوند و ذهنیت رشد دارند، سعی می‌کنند به خودشان سخت نگیرند. وقتی ذهنیت رشد دارید، باور دارید که می‌توانید از طریق شکست‌های خود یاد بگیرید و دوباره تلاش کنید تا آنچه را که می‌خواهید به دست آورید. 
• سطح استرس خود را کاهش دهید: گاهی اوقات افراد فقط به این دلیل که خسته شده‌اند و انجام کارهای بیشتر خیلی سخت و طاقت‌فرسا به نظر می‌رسد، ترس را تجربه می‌کنند یا احساس می‌کنند شهامت کافی ندارند. وقتی استرس دارید، وجود احساس شهامت سخت است؛ بنابراین، اگر احساس می‌کنید خسته، متزلزل یا گرفتار هستید، به دنبال راه‌هایی برای کاهش استرس خود باشید. سعی کنید با شرکت در دوره اعتماد به نفس اضطراب خود را از بین ببرید. 

نتیجه‌گیری

هیچ‌وقت برای شروع یک زندگی باشهامت دیر نیست. شهامت به‌سادگی یکی دیگر از ویژگی‌هایی است که با تلاش و تمرین عمدی می‌توان آن را توسعه داد. تنها چیزی که لازم است عزم راسخ برای تشخیص ترس‌های خود و تمایل به انتخاب برای اقدام با وجود آن‌ها است. 

هنگامی که ترس‌های خود را شناسایی می‌کنید و رویکردی پیشگیرانه برای کار از طریق آن‌ها برای رسیدن به اهداف خود در نظر می‌گیرید، نه‌تنها اعتماد به نفس خود را افزایش می‌دهید، بلکه احتمالاً در کل موفق‌تر خواهید بود. به ترس‌های خود به‌عنوان فرصتی برای تقویت شهامت خود نگاه کنید تا زندگی‌ را که همیشه می‌خواستید داشته باشید. اگر سؤالی درباره این که شهامت چیست دارید با ما در میان بگذارید.