ترس از رها شدن چیست ؟ چگونه ترس از طرد شدن را از بین ببریم؟

ترس از رها شدن معمولا یکی از مهم ترین و مرسوم ترین ترس‌های افراد در روابط با دیگران است. ترس از رها شدن یک ترس قوی و قدرتمند است که اثر قابل توجهی بر زندگی انسان می‌گذارد، برخی افراد در هنگام مواجهه با این موقعیت‌ها اضطراب بسیاری را تجربه می‌کنند، حتی گاهی به قدری شدید است که فرد را فلج می‌کند. به مرور این ترس‌ها می‌توانند زندگی را مشقت بار کنند. اما سوال اینجاست که چقدر از این ترس‌ها واقعی و چقدر از آن‌ها غیر واقعی است؟ در ادامه از مرکز مشاوره آنلاین دکتر شیرین زاده به شکل مفصل تری این مبحث را بررسی خواهیم کرد.

منظور از طرد شدگی چیست؟

طرد شدن، بخشی تقریباً اجتناب‌ناپذیر از تجربه انسانی است. هیچکس تا به حال بدون حداقل یک بار روبرویی با طرد شدن، در عشق و زندگی موفق نبوده است. همه ما در طول زندگی خود با این احساس مواجه می‌شویم و هر بار که به آن دچار می‌شویم، ممکن است احساس تنهایی، ناخواسته بودن و آوارگی کنیم.

طرد شدن به این معناست که از توجه و عاطفه و محبت کسانی که نقش مهمی در زندگی ما دارند محروم شویم. زمانی که ما ترس از طرد شدن را داریم درواقع طردی اتفاق نیفتاده است، ولی ما منتظر هستیم مورد طرد شدگی قرار بگیریم. شاید تا به حال برایمان پیش آمده باشد که افرادی را دیده باشیم که دائما شکایت از طرد شدن دارند و احساس می‌کنند از کودکی نه پدر و مادر و نه اطرافیان، هیچ کدام آن‌ها را دوست ندارند. 

آیا من از طرد شدن می‌ترسم؟

ترس از طرد شدن به عنوان یک اختلال روانشناختی رسمی در DSM-5 شناخته نمی‌شود و معیارهای تجربی دقیقی برای سنجش آن وجود ندارد. با این حال، اگر با برخی از ویژگی‌های زیر مواجه شدید، ممکن است لازم باشد به ترس از رها شدن خود توجه کنید:

• حساسیت بالا نسبت به احتمال طرد شدن
• داشتن استانداردهای غیرواقعی برای خود
• احساس گناه یا شرم که به‌راحتی تحریک می‌شود
• تمایل به انزوا به منظور جلوگیری از طرد شدن
• رفتار پرخاشگرانه نسبت به کسانی که به نظر می‌رسد شما را تحقیر کرده‌اند
• واکنش‌های فیزیکی نامتناسب با موقعیت یا به دلیل سوءتفاهم
• عزت نفس وابسته به نظرات و افکار دیگران که باعث نوسانات مداوم می‌شود
• نشخوار فکری مکرر پس از تعاملات اجتماعی

نشانه‌های ترس از طرد شدن چیست؟

افراد دچار ترس از رها شدن ممکن است از دیگران فاصله بگیرند و به دنبال تأیید دیگران باشند، ولی حتی پس از دریافت تأیید نیز ممکن است استرس آن‌ها کاهش نیابد. این وضعیت می‌تواند به ضعف سیستم دفاعی بدن، خستگی و افسردگی منجر شود. در ادامه، به بررسی علائم مختلف ترس از طرد شدن می‌پردازیم:

1. خود را سرزنش کردن: افراد ممکن است پس از تجربه طرد شدن، خود را برای مشکلات و اتفاقات منفی سرزنش کنند. این سرزنش می‌تواند باعث کاهش اعتماد به نفس و ایجاد مشکلات جدید شود.
2. نابودی قدرت تفکر درست: ترس از طرد شدن می‌تواند توانایی فرد در تصمیم‌گیری صحیح را تحت تأثیر قرار دهد. در این شرایط، دوری از دیگران و استفاده از حمایت افراد مورد اعتماد می‌تواند به بازگشت به حالت عادی کمک کند.
3. خشم و پرخاشگری: واکنش‌های خشم و پرخاشگری ممکن است پس از تجربه طرد شدن به وجود آید، که می‌تواند بر روابط فرد با دیگران تأثیر منفی بگذارد.
4. بدبینی به دیگران: احساس ترس از طرد شدن ممکن است باعث شود فرد نسبت به دیگران بدبین شود و تصور کند که دیگران قصد دارند او را طرد کنند. این بدبینی می‌تواند بر تعاملات اجتماعی و روابط فرد تأثیر بگذارد.

این علائم و واکنش‌ها ممکن است برای افراد مختلف به شکل‌های متفاوتی بروز کند، اما به طور کلی این تجربیات رایج در افرادی است که با ترس از طرد شدن مواجه‌اند.

دلایل ترس از طرد شدن چیست؟

ترس از رها شدن برای همه ما یکی از بزرگ‌ترین و ترسناک‌ترین ترس‌های روی زمین است. ما گاهی اوقات مجبوریم بد بودن شریک عاطفی خودمان را تحمل کنیم. می‌توانیم از تمام عیب‌های بزرگ و کوچک او چشم پوشی کنیم تا او ما را دوست داشته باشد زیرا تحمل طرد شدگی و بی تفاوتی برای ما بسیار دردناک‌تر است. 

برای اینکه درک اینکه ترس از طرد شدگی چگونه است خود را به جای کودکی بی دفاع گذاشته که درصورتی که مادر به او بی توجه باشد در کوتاه ترین زمان می‌میرد. ما نیاز به توجه مادر داریم. این توجه بنیان چیزی را در ما شکل می‌دهد که ما آن را دلبستگی می‌نامیم. این دلبستگی در کودکان می‌تواند نوع ارتباطات آن‌ها را در آینده ترسیم کند. به این معنا که چه مقدار می‌توانیم اعتماد کنیم مادر ما بعد از رفتن بازخواهد گشت. به طور کلی سه حالت در افراد وجود دارد که هر سه به علل و دلایل گوناگونی ترس از طرد شدگی را بیام می‌کند، که ما در ادامه به بررسی آن می‌پردازیم.

•  ترس از طرد شدگی در افرادی که شریک عاطفیشان را چک می‌کنند و دائم نگرانی از این را دارند که مبادا شریکشان آن‌ها را فراموش کند یا به آن‌ها خیانت کند.
• ترس از طرد شدگی در افرادی که حاضر به تحمل رنج و سختی در رابطه هستند و گاهی نیز حاضر هستند مورد سو استفاده قرار بگیرند ولی مورد بی توجهی و طرد شدگی قرار نگیرند.
•  ترس از طرد شدگی در افرادی که برای طرد نشدن، افراد را طرد می‌کنند، بدین صورت که آن‌ها زمانی که صمیمی می‌شوند احساس ترس می‌کنند و اتمام یک رابطه صمیمی به یکباره کار بسیار دشواری برای آن هاست. 

چگونه ترس از طرد شدن را از بین ببریم؟

این مشکل یکی از ترس های رایج در علم روانشناسی است و روانشناسان معمولا با تعداد زیادی از این افراد رو به رو می‌شوند. حل کردن این مشکل برای درمانگران و مراجعان همواره یکی از جذاب ترین کارهاست. اما باید به خاطر داشت که بسیار موضوع مهم پر اهمیتی و درمان آن قطعا باید مداوم و طی جلسات متعددی صورت پذیرد. برای حل کردن این مشکل روانشناس به کمک مراجع به گذشته او رجوع می‌کند. آن‌ها دوباره با هم روند زندگی مراجع را بررسی کرده و هر جلسه بر روی مسائل پایه ای بیمار کار می‌کنند.

ترس از رها شدن موضوعی مهم و پر اهمیتی در علم روانشناسی است. و باید در درمان هر چه به موقع آن کوشا باشیم البته نیز بسیار پر اهمیت است که این موضوع نزدیک روانشاس شناخته شده و با راهنمایی و کمک او گامی برای درمان برداشته شود. رعایت برخی نکات و پیشنهادها زیر نیز می‌تواند در روند در درمان کمک کننده باشد.

روش‌های مقابله با حس طرد شدگی

ترس از طرد شدن یکی از چالش‌های رایج در جامعه معاصر است. اگر ترس از رها شدن به حدی نیست که نیاز به درمان حرفه‌ای داشته باشید، می‌توانید با شرکت در دوره طرحواره درمانی همچنین از روش‌های زیر برای بهبود وضعیت خود استفاده کنید:

1. مشکلات خود را یادداشت کنید نوشتن مشکلات و نگرانی‌ها به شما کمک می‌کند تا آن‌ها را به طور دقیق شناسایی کنید. با تهیه یک دفترچه و پاسخ به سوالاتی مانند “نگران چه هستم؟”، می‌توانید به یک تصویر واضح از دغدغه‌های خود دست یابید.
2. بدترین عواقب ممکن را بررسی کنید تمام عواقب احتمالی مشکلات خود را روی کاغذ بیاورید و به سوالاتی مانند “عواقب احتمالی چیست؟” پاسخ دهید. این کار به شما کمک می‌کند تا به مشکلات به طور منطقی‌تر نگاه کنید و اضطراب خود را کاهش دهید.
3. بدترین نتیجه را بپذیرید آماده شدن برای بدترین حالت و پیدا کردن راه‌حل‌های ممکن به شما کمک می‌کند تا در مواجهه با عواقب احتمالی بهتر عمل کنید و استرس را کاهش دهید.
4. برای بدترین‌ها آماده شوید با پیدا کردن راه‌حل‌های عملی برای وضعیت‌های دشوار، می‌توانید از اضطراب و نگرانی خود بکاهید. این کار به شما کمک می‌کند تا با ذهنی آرام به مواجهه با مشکلات بپردازید.
5. تمرکز بر اقدامات هدفمند به جای تغذیه کردن ترس و نگرانی، بر روی کارهای مرتبط با مشکل خود تمرکز کنید. این کار به افزایش اعتماد به نفس و شجاعت شما کمک می‌کند و وضعیت را بهبود می‌بخشد.
6. از تأثیراتی که ترس از طرد شدگی بر شما دارد آگاه شوید. اگر فردی هستید که در روابط خود نسبت به طرد شدن بسیار حساسید، در هنگام روبرویی با مشکلات در رابطه، این مورد را همواره در ذهن خود داشته باشید.
7. نسبت به رفتار خود آگاه باشید. قبل از پاسخ به رفتار فردی که فکر می‌کنید شما را طرد کرده، کمی مکث کرده و اجازه دهید احساس شما نسبت به طرد شدن فروکش نماید.
8. سایر علت‌هایی را که ممکن است سبب رفتار فردی شود که فکر می‌کنید شما را طرد کرده، در نظر آورید. حداقل به سه مورد فکر کنید.
9. می‌توانید به آرامی در مورد هدف رفتار شخص مقابل از او سوال کنید.
10. زندگی شخصی طرف مقابل را در نظر آورید. مادر سه فرزند ممکن است زمان لازم برای صحبت تلفنی را نداشته باشد.
11. در فعالیت‌ها و رویدادهای گوناگونی شرکت کنید. خود را درگیر فعالیت‌ها و جلسات اجتماعی کنید. زمانی که از دیگران دور باشید یا خود را جدا کنید، مطمئنا کمتر حس تعلق خاطر خواهید داشت.

پنج مهارت برای مدیریت ترس از طرد شدن

1. شناخت ویژگی‌های مثبت خود شناسایی و یادآوری نقاط قوت و ویژگی‌های مثبت خود به شما کمک می‌کند تا در موقعیت‌های حساس احساس بهتری داشته باشید و اعتماد به نفس خود را افزایش دهید.
2. تقویت شجاعت و مقابله با ترس ترس و دلهره بخشی از تجربه انسانی است. تقویت شجاعت و اعتماد به نفس به شما کمک می‌کند تا با ترس‌ها و چالش‌ها به شکل مؤثرتری مواجه شوید.
3. وارد گروه‌های اجتماعی شوید قرار گرفتن در گروه‌های دوستانه و برجسته کردن نقاط قوت خود می‌تواند به افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس شما کمک کند.
4. آگاهی از تنهایی پذیرش تنهایی به عنوان بخشی از زندگی به شما کمک می‌کند تا احساس طرد شدگی را بهتر مدیریت کنید و با آن کنار بیایید.
5. کاهش توقعات از دیگران انتظارات بالا از دیگران می‌تواند به آسیب روحی منجر شود. کاهش توقعات و داشتن نگرش واقع‌بینانه به شما کمک می‌کند تا از آسیب‌های روحی ناشی از عدم برآورده شدن این انتظارات جلوگیری کنید.

ترس از طرد شدگی چه پیامد های مخربی به همراه دارد؟

افرادی که از طرد شدگی می‌ترسند دائما مضطرب هستند. اضطراب آن‌ها با هرچیزی زیادتر می‌شود. آن‌ها سعی می‌کنند با تایید گرفتن از بیرون، خودشان را آرام سازند اما هیچ توجیه و تائیدی از بیرون نمی‌تواند ناآرامی و ناامیدی درون آن‌ها را ساکت کند. در نتیجه اضطراب آن‌ها تمامی ندارد و بیشتر می‌شود. آن‌ها درگیر بیماری‌هایی شبیه به وسواس می‌شوند. بدون دلیل خاصی نگرانند.  در سنین جوانی احساس فرسودگی می‌کنند. این احساس فرسودگی نشان دهنده ی افسردگی دردرون آن هاست و آن‌ها رفته به همه چیز بی علاقه می‌شوند. روابط آن‌ها کمتر و بدتر می‌شود. 

احساس طرد شدن می‌تواند به شدت ناراحت‌کننده و آسیب‌زننده باشد، به ویژه برای افرادی که به طور مداوم با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. این احساس ممکن است به سرعت از بین برود، اما برای برخی افراد ممکن است به آسیب‌های عمیق‌تری منجر شود.

1. تغییر خلق و خوی: طرد شدن می‌تواند به تغییرات چشمگیر در خلق و خو منجر شود، به طوری که فرد از حالت روانی طبیعی خود خارج شده و در تعاملات اجتماعی دچار مشکلاتی می‌شود. مثلاً، کودکی که احساس طرد شدن از طرف خانواده دارد، ممکن است در برقراری ارتباط با همسالان خود دچار مشکل شود.
2. افسردگی در دختران نوجوان: احساس طرد شدن می‌تواند منجر به افسردگی شود، زیرا این گروه معمولاً نسبت به دیگران آسیب‌پذیرتر است. علاوه بر افسردگی، ممکن است مشکلاتی مانند قلدری نیز بروز کند. در چنین مواردی، مراجعه به مشاور می‌تواند مفید باشد.
3. استرس و اضطراب احساس: طرد شدن می‌تواند باعث ایجاد استرس و اضطراب مداوم شود. فردی که وارد رابطه‌ای می‌شود، ممکن است با افکار استرس‌زا مواجه شود که این موضوع بر سلامت روان او تأثیر می‌گذارد.
4. احساس سو استفاده: تحقیقات نشان می‌دهد که احساس طرد شدن، به ویژه در روابط صمیمانه و در دوران کودکی، می‌تواند به مشکلات روانی منجر شود. مراجعه به روانشناس و یادگیری مهارت‌های مقابله‌ای می‌تواند به کاهش این عوارض کمک کند.

انواع طرد شدگی

طرد شدن می‌تواند به اشکال مختلفی ظاهر شود و هر کدام تأثیرات خاص خود را دارد:

1. طرد شدن توسط خانواده: طرد شدن توسط خانواده یکی از رایج‌ترین انواع طرد است. وقتی والدین به کودک توجه نمی‌کنند یا محبت لازم را ارائه نمی‌دهند، کودک ممکن است احساس طرد شدگی کند. این احساس می‌تواند مشکلات طولانی‌مدتی ایجاد کند.
2. طرد از جامعه: طرد اجتماعی ممکن است در هر سنی رخ دهد. فردی که در جامعه حضور دارد اما نادیده گرفته می‌شود، ممکن است احساس طرد شدگی کند. مشاوره با روانشناس و مطالعه کتاب‌های مرتبط می‌تواند به بهبود این وضعیت کمک کند.
3. طرد شدن در روابط عاشقانه: طرد شدن در روابط عاشقانه، به ویژه در نوجوانان و جوانان، رایج است. فردی که در یک رابطه عاشقانه درخواست خود را رد شده می‌بیند، ممکن است برای مدتی احساس طرد شدگی کند. این مسئله می‌تواند به ترس از پیشنهادهای آینده منجر شود.
4. طرد شدن در روابط: در برخی روابط، تنها یکی از طرفین احساسات خود را ابراز می‌کند و طرف دیگر محبت و عشق را نشان نمی‌دهد. این عدم توازن در ابراز احساسات می‌تواند به احساس طرد شدگی منجر شود و در نهایت ممکن است فرد تصمیم به پایان دادن به رابطه بگیرد.

جمع‌بندی

احساس طرد شدن، که به عنوان اختلال روانشناختی رسمی در DSM-5 ثبت نشده، می‌تواند به مشکلات زیادی منجر شود. این احساس ممکن است به شکل‌های مختلفی ظاهر شود و می‌تواند منجر به تغییرات خلق و خو، افسردگی، استرس و اضطراب شود. راهکارهایی برای مقابله با این احساس شامل یادداشت کردن مشکلات، بررسی بدترین عواقب، پذیرش بدترین نتیجه و آماده شدن برای آن است. همچنین، تقویت مهارت‌های خاصی مانند شناخت ویژگی‌های مثبت خود، تقویت شجاعت، و کاهش توقعات از دیگران می‌تواند به مدیریت بهتر این احساس کمک کند.