اضطرابی که هنگام برقراری تماس چشمی ایجاد میشود نشان از ناراحتیهای درونی افراد است. فردی که به اضطراب هنگام تماس چشمی مبتلاست، ممکن است هنگام صحبتکردن با دیگران به همهجا نگاه کند، بهغیراز چشمهای طرف مقابل. این افراد معمولاً حس میکنند با ایجاد تماس چشمی مورد قضاوت یا موشکافی قرار میگیرند. اضطراب در زمان ایجاد تماس چشمی میتواند در تعاملات اجتماعی روزمره تداخل ایجاد کند. به همین ترتیب، توانایی حفظ تماس چشمی خوب جنبه مهمی از تعامل اجتماعی است، این به معنای خیرهشدن در چشمان طرف مقابل نیست. برای دریافت جزئیات بهتر درباره این رفتار تا انتها با ما باشید.
آیا برای برقراری تماس چشمی اضطراب دارید؟
اضطرابی که هنگام برقرارکردن تماس چشمی ایجاد میشود را میتوان مدیریت کرد و بهبود بخشید. امکان دارد این مسئله برای هر کسی رخ دهد. در حالی که نگاهکردن به چشمهای طرف مقابل ممکن است ترسناک به نظر برسد، روشهای آزمایش شدهای برای مدیریت یا حتی غلبه بر آن وجود دارد. اضطرابی که در تماس چشمی به وجود میآید ریشههای مختلفی دارد.
برخی افراد خجالتی هستند، بنابراین نمیتوانند چنین کاری را انجام دهند. اگر متوجه شدید که اضطراب تماس چشمی شما ریشه در مسائل عمیقتری دارد، به دنبال یک تراپیست ماهر در این زمینه باشید. بههرحال، سلامت روان ضعیف میتواند عامل بروز چنین مشکلی باشد. مرکز مشاوره دکتر شیرین زاده بهترین کلینیک روانشناسی تهران است که میتواند در این زمینه به شما کمک کند.
چرا بعضی ها تماس چشمی برقرار نمی کنند؟
یکی از عواملی که باعث میشود افراد از تماس چشمی خودداری کنند، ناامنی به حساب میآید. اغلب اوقات، اگر کسی از نگاهکردن به شما اجتناب کند، احتمالاً به این دلیل است که به طور طبیعی خجالتی یا محجوب است. عدم برقراری تماس چشمی هیچ ارتباطی به شما یا کسی که هستید ندارد. شاید این افراد میترسند یا درونگرا هستند و در محیطهای اجتماعی عصبی میشوند. در هر صورت، آنها قصد هیچ توهینی را ندارند. ممکن است برای آنها راحتتر باشد که بدون اینکه به چشم شما نگاه کنند، با شما حرف بزنند. این نوع رفتار اغلب با بههمزدن پاها، قائم شدن پشت دیگران، آرام صحبتکردن و سرخی صورت همراه است.
حفظ ارتباط چشمی برای افرادی که به اختلال اضطراب اجتماعی دچار هستند، بسیار مشکل است. این افراد ترس شدیدی از قضاوتشدن توسط دیگران دارند. این مورد سبب میشود که آنها در محیطهای اجتماعی بهشدت مضطرب شوند. به همین دلیل، کسانی که دارای اضطراب اجتماعی هستند، اغلب از نگاهکردن به چشمان افراد در تلاش برای مقابله با ترس خود اجتناب میکنند و مرتب نگاه خود را میدزدند.
ناراحتی عاطفی نیز ممکن است یکی از عوامل عدم برقراری ارتباط چشمی به شمار رود. گاهی اوقات، افراد از تماس چشمی در موقعیتهای اجتماعی پرفشار اجتناب میکنند. این ممکن است به رابطه آنها دیگران ارتباط داشته باشد. به طور مثال، فرض کنید شما رئیس یک شرکت هستید و با کارمندان خود یک جلسه فوقالعاده تشکیل میدهید، آنها ممکن است از تماس چشمی اجتناب کنند، زیرا در مورد آنچه شما ممکن است به عنوان مافوق به آنها بگویید عصبی هستند.
مزایای تماس چشمی در روابط اجتماعی چیست؟
حفظ ارتباط چشمی در طول یک مکالمه نشان از مهارت اجتماعی بالای شماست. این کار باعث میشود دیگران در روابط شخصی و زندگی حرفهای درک بهتری از شما داشته باشند. شما با این کار میتوانید احساسات خود را به دیگران نشان دهید. پژوهشگران، مزایای بسیار زیادی در مورد حفظ تماس چشمی در هنگام مکالمه با دیگران یافتهاند از جمله:
- برقراری تماس چشمی باعث میشود، مردم بیشتر چهره شما را به یاد بیاورند.
- صحبتهای شما پس از پایانیافتن مکالمه در ذهن طرف مقابل تداعی میشود.
- حرفهایی که شما به دیگران میزنید، تأثیرگذاری بیشتری خواهند داشت و دیگران حرف شما را باور میکنند.
- در نظر دیگران به عنوان فردی باهوش و با اعتماد به نفس جلوه خواهید کرد.
- شخصیت منحصربهفردی از خودتان برجا میگذارید.
- در نظر دیگران به عنوان فردی خوشبرخورد و خوشرفتار شناخته میشوید.
چطور بر ارتباط تماس چشمی غلبه کنم؟
میتوانید این کار را با برقرارکردن تماس چشمی با افراد حاضر در صفحه تلویزیون آغاز نمایید. این یکی از گامهای کوچک و کلیدی برای بهبود اضطراب ناشی از برقراری ارتباط چشمی است. برای شروع برقرارکردن تماس چشمی در اجتماعات بزرگ کار سختی است. به همین خاطر بهتر است در ابتدا با ویدئوها تمرین کنید. این کار را میتوانید از طریق برقراری یک چت ویدئویی کوتاه با دوستانتان یا ایجاد تماس چشمی با شخصی که در ویدئو YouTube در حال صحبت است، انجام دهید.
نکته مهم این است که این کار را به شکلی انجام دهید که احساس راحتی داشته باشید و زیاد به خودتان فشار نیاورید. تماس چشمی برقرارکردن با خودتان در آینه نیز میتواند مفید واقع گردد. ابتدا این کار را چند ثانیه انجام دهید، سپس بهتدریج مدتزمان را افزایش دهید. در این روش فشار کمتری وجود دارد و شما فقط باید روی خودتان تمرکز کنید. راه دیگری که میتوانید امتحان کنید شرکت در کلاس اعتماد به نفس است. این کلاس میتواند با افزایش اعتماد به نفس، مهارت برقراری ارتباط چشمی را در شما تقویت سازد.
روش های کاهش اضطراب در مورد تماس چشمی
اگر برای درمان عدم برقراری تماس چشمی به درمانگر مراجعه کنید، ممکن است در صورت لزوم برای شما دارو تجویز نماید. ازآنجاییکه اضطراب تماس چشمی میتواند به SAD و سایر شرایط روانی مرتبط باشد، ممکن است داروهای ضدافسردگی یا قرصهای ضداضطراب به شما توصیه شود.
CBT یا درمان شناختی رفتاری یک رویکرد عالی درمانی به شمار میرود که ممکن است توسط روانشناسان به کار گرفته شود. این تکنیک نقش مهمی در درمان افسردگی و اضطراب دارد. در فرایند CBT، میتوانید برای درمانگر خود مشخص کنید که میخواهید روی چه مسائلی کار کنید. به عنوان مثال، اگر اضطراب تماس چشمی دارید، درمانگر میتواند به شما کمک کند تا ریشه مشکل را درک کنید و کارهایی که میتوانید انجام دهید را به شما پیشنهاد دهد. کمکم، درمان میتواند شما را تشویق کند که دیوارهای اجتماعی که بین خودتان و سایر افراد وجود دارد را از بین ببرید.
جمعبندی
اگر متوجه شدید که شدت اضطراب اجتماعی شما به حدی بالاست که نگاهکردن به چشمان کسی بیش از حد شما را آزار میدهد، بهتر است راهحلی برای آن پیدا کنید. نمیتونم ارتباط چشمی برقرار کنم، این مشکل حلشدنی نیست و… را کنار بگذارید و نزد یک روانشناس بروید. چنانچه به بیماریهایی مانند افسردگی دچار نیستید، پس از این که درمانگر علائم شما را ارزیابی کرد، تکنیکهای حل مسئله را در اختیار شما قرار میدهد. اگر درباره مبحث امروز سؤالی دارید، آن را با ما به اشتراک بگذارید.
