اختلال شخصیت نمایشی یک اختلال احساسی هیجانی می باشد. اشخاص مبتلا به شخصیت نمایشی تمایل به خودپسندی ناپایدار دارند و سعی بر جلب توجه دیگران نسبت به خود می کنند. افراد دارای اختلال شخصیت نمایشی معمولا رفتاری خود محور از خود نشان می دهند و اصولا نسبت به انتقاد حساس می باشند. این نشانه ها غالبا در همه زمینه های زندگی شخصی فرد ظاهر می گردد و می تواند باعث پریشانی و اضطراب قابل توجهی در وی گردد. اگر شما علائمی مبنی بر اختلال شخصیت نمایشی در خود می بینید، حتما به فکر کمک گرفتن جهت رفع آن باشید. اگرچه معالجه اختلالات شخصیت نمایشی سخت به نظر می آید اما فرایند درمانی به خیلی از افراد دارای اختلال شخصیت نمایشی کمک شایانی نموده است. در فرایند درمانی شخصیت نمایشی شما می توانید نحوه کنار آمدن و مدیریت صفات مربوط به اختلال شخصیت نمایشی را یاد بگیرید. پس همین الان نسبت به جستجوی یک مشاور متخصص اقدام نمایید.
انواع شخصیت نمایشی
شخصیت نمایشی میتواند در سنین مختلف و در افراد متفاوت به اشکال متنوعی بروز کند. برخی از این نمونهها به شرح زیر هستند:
شخصیت نمایشی در کودکان
بارزترین ویژگی این اختلالات شخصیت نمایشی، وابستگی شدید به دیگران و بروز رفتارهای افراطی مانند غش کردن برای جلب توجه است. هر چه بلوغ روانی فرد کمتر باشد، در صورت بروز مخالفت یا عدم تایید، احتمال مشاهده رفتارهای کودکانه افزایش مییابد. عشقهای آتشین و موقت، احساس مداوم سرزنش، ناپایداری عاطفی و تغییر ناگهانی احساسات نسبت به دیگران همگی از نشانههای اختلال شخصیت نمایشی هستند.
شخصیت نمایشی موافق
چاپلوسی و تأیید تمامی نظرات دیگران از ویژگیهای بارز افراد دارای اختلال شخصیت نمایشی است. آنها به شدت تمایل دارند تا محبوبیت خود را حفظ کنند و برای رسیدن به این هدف به هر قیمتی آماده هستند. این افراد ممکن است به رفتارهای افراطی مانند هدیه دادن اشیاء گرانقیمت حتی فراتر از توان مالی خود روی بیاورند. بهتر است بدانید که افراد دارای اختلال شخصیت نمایشی معمولاً خشم و نارضایتی خود را زیر نقابی از مهربانی پنهان کرده و برای دوستداشتن شدن نظرات دیگران را تأیید میکنند، در حالی که احساسات واقعی آنها متفاوت است.
شخصیت نمایشی همیشه شاداب
افراد دارای این شخصیت نمایشی ممکن است در ابتدا بسیار دوستانه، اجتماعی و خوشبین به نظر برسند، اما در باطن شرایط روانی آنها به شدت بحرانی است. آنها معمولاً برای جلب توجه دیگران و حفظ ظاهر شاداب و سرزنده، تحت فشار روانی قرار دارند و ممکن است برای کنترل اضطراب خود به مواد مخدر روی آورند. این افراد معمولاً در آغاز روابط بسیار پرانرژی هستند و به تدریج بدون هیچ دلیلی از همه چیز فاصله میگیرند یا دچار پریشانی عاطفی میشوند.
علائم اختلال شخصیت نمایشی
اختلال شخصیت نمایشی مربوط به گروه B از دسته بندی اختلالات شخصیتی می باشد. در اختلالات شخصیت نمایشی ویژگی هایی مثل تفکر احساسی و عاطفی و همچنین رفتار غیر قابل پیش بینی به چشم می خورد. ویرایش پنجم از تحقیقات DSM-5 لیستی از ۸ علائم مهم از اختلال شخصیت نمایشی را ارائه داده است. جهت تشخیص اختلالات شخصیت نمایشی، یک شخص می بایست در یک طول دوره معین لااقل ۵ مورد از این علائم را داشته باشد. فردی که تنها این علائم را در بین دوستان خود دارد و هرگز چنین صفاتی را در محل کار خود و یا مدرسه نشان نمی دهد، احتمالا به عنوان شخص مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی شناخته نمی شود. معیارهای DSM-5 برای اختلال شخصیت نمایشی عبارتند از:
- راحت نبودن در شرایطی که در کانون توجه قرار نگرفته باشند.
- اقدام و رفتار ناپسند نسبت به اشخاص جنس مخالف از آشنایان، همکاران و …
- احساساتی که فورا تغییر می یابند. یک شخص در این شرایط فردی سطحی به نظر می آید.
- تلاش جهت جلب توجه دیگران از نظر ظاهری (پوشش، آرایش، مدل مو و …) یک شخص در این شرایط فردی ظاهرگرا به حساب می آید.
- نوع صحبت با لحن احساسی اما مبهم. یک شخص در این شرایط نظرات خود را محکم عنوان می کند، اما در ارائه جزییات آن عاجز می باشد.
- نوعی از احساسات و واکنش های اغراق آمیز که به نظر شبیه به اجرای تئاتر می باشد. این احساسات حتی اگر شدید و واقعی باشند، فورا طوری تغییر می کنند که به نظر دروغین به نظر برسند.
- اعتماد بیش از حد به دیگران و به راحتی تحت تاثیر دیگران قرار گرفتن.
- نوعی از برقراری دوستی و رابطه، در حدی نزدیکتر از آن چه که در واقعیت وجود دارد.
مطابق با تحقیقات DSM-5، حدودا فقط %۱/۸ از افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی هستند. این علائم در اوایل بزرگسالی و اغلب در دوران نوجوانی ظاهر می گردد. برخی از تحقیقات نشان می دهد که اختلال شخصیت نمایشی در زنان بیشتر وجود دارد، اما مطالعاتی هم نشان می دهد که نرخ ابتلا در مردان و زنان می تواند برابر هم باشد.
عوامل ایجاد اختلال شخصیت نمایشی
تحقیقات در مورد اختلال شخصیت نمایشی همچنان محدود می باشد، چرا که اختلال شخصیت نمایشی از سایر اختلالات شخصیتی فراوانی کمتری دارد و عوامل شکل گیری آن هنوز به طور مشخص معلوم نشده است.
- تحقیقات نشان می دهد که افرادی که والدین مبتلا به این اختلال شخصیت نمایشی دارند، احتمالا آن ها نیز به اختلال شخصیت نمایشی دچار می گردند که این امر یک فاکتور ژنتیکی را نشان می دهد. این بدان معناست که کودکان رفتارهایشان را از والدین خود الگوبرداری می کنند.
- والدین ممکن است فرزندان خود را نصیحت کنند و راهنمایی هایی در جهت رفتار آن ها داشته باشند. اگر کودکان در خصوص خوب یا بد بودن یک رفتار آگاهی لازم را نداشته باشند، در زندگی آینده خود به این رفتارها ادامه خواهند داد تا به وسیله دیگران تایید و مقبول واقع گردند.
- بعضی عوامل امکان دارد از افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی جهت تقویت حس خودباوری جلوگیری نماید. در عوض آن ها ممکن است بوسیله جلب توجه دیگران احساس اعتماد به نفس داشته باشند. آن ها برای بدست آوردن توجهات دیگران، امکان دارد دست به اقداماتی نامناسب بزنند. به عنوان مثال ممکن است نقش بازی کنند، به اشخاصی که نمی شناسند محبت زیادی نشان دهند و یا بیش از حد تحت تاثیر نظرات دیگران قرار بگیرند.
تشخیص اختلال شخصیت نمایشی
دراغلب موارد، افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی می توانند در سطح بالایی عملکرد داشته باشند. آن ها امکان دارد در تشخیص علائم شخصیت نمایشی خود به عنوان یک نگرانی سلامت روانی ناتوان باشند، حتی در صورتی که این علائم باعث ناراحتی و پریشانی آن ها گردد. در نتیجه این امر سبب دشواری درتشخیص و درمان شخصیت نمایشی می شود.
تفکرات درمورد اهمیت تشخیص اختلال شخصیت نمایشی متفاوت است. برخی از متخصصان معتقد هستند که تشخیص یک وضعیت خاص، نسبت به پرداختن به ناراحتی ها و پریشانی یک شخص، از اهمیت کمتری برخوردار است. برخی دیگر از متخصصان معتقد هستند که یک تشخیص به آنها کمک می کند تا اهداف مشخصی جهت درمان اختلال شخصیت نمایشی تعیین نمایند. در مواردی دیگر نیز رسیدن به یک تشخیص اختلال شخصیت نمایشی ممکن است به فرد جهت شناخت علائم خود به وضوح کمک نماید.
- درک کامل از علائم فرد می تواند بسیار بر درمان موثر تاثیرگذار باشد. پریشانی و ناراحتی ای که به وسیله اختلال شخصیت نمایشی رخ می دهد می تواند منجر به مسائل سلامت روانی گردد. به عنوان مثال یک شخص ممکن است به دنبال کمک برای علائم افسردگی خود باشد. اگر ریشه این افسردگی که اختلال شخصیت نمایشی می باشد مورد توجه قرار نگیرد احتمالا درمان موثری صورت نخواهد گرفت.
- تشخیص اشتباه می تواند تاثیر منفی بر روی درمان بگذارد. شیوه درمانی که جهت بهبود علائم شخصی خاص درنظر گرفته می شود، برای شخصی دیگر موثر نمی باشد. به عنوان مثال یک شخص مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی ممکن است از درمان رفتاری ادراکی بهره ببرد. این نوع درمان می تواند به شخص جهت مواجهه با افکار منفی کمک نماید. با این حال درمان رفتاری ادراکی برای برخی از اشخاص مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی اثر بخش نمی باشد.
آیا میتوان از ابتلا به بیماری شخصیت نمایشی جلوگیری کرد؟
پیشگیری از ابتلا به اختلال شخصیت نمایشی امکانپذیر نیست اما میتوان با استفاده از روشهای گفتهشده به درمان و مدیریت نشانهها پرداخته و با شناخت عوامل و علل ایجاد اختلال شخصیت نمایشی، تأثیرات محیطی در دوران کودکی و نوجوانی را کاهش داد. یکی از راهها، ایجاد ارتباط نزدیک در خانواده و افزایش آگاهی کودکان و نوجوانان است.
پیشگیری از ابتلا به اختلال شخصیت نمایشی
موارد زیر میتوانند مفید واقع شوند:
- توجه به رشد عاطفی کودکان: پیشگیری از ابتلا به اختلال شخصیت نمایشی باید از دوران کودکی آغاز شود. تربیت کودکانی که در محیطی امن و حساس به نیازها و احساسات آنها رشد کنند، میتواند در پیشگیری از نیازهای مفرط به توجه در بزرگسالی تأثیرگذار باشد.
- تقویت مهارتهای اجتماعی: ارتقای مهارتهای اجتماعی و خودآگاهی از طریق فعالیتهای گروهی، ورزشی و هنری میتواند به کودکان کمک کند تا شیوههای سالمتری برای برقراری ارتباط و جلب توجه پیدا کنند. این رویکرد میتواند آنها را قادر سازد تا به جای رفتارهای نمایشی از شیوههای مناسب برای بیان خود استفاده کنند.
- استفاده از مشاوره و رواندرمانی: اگر رفتارهای نمایشی یا نشانههای اولیه اختلال در کودکان یا نوجوانان مشاهده شود، مراجعه به مشاور یا رواندرمانگر بسیار مؤثر است. این متخصصان میتوانند راهکارهای لازم را برای مدیریت رفتارها و تقویت روابط سالم ارائه دهند.
پیشگیری و مدیریت اختلال شخصیت نمایشی نیازمند تلاشهای مداوم و آگاهانه است و با کمک گرفتن از راهکارهای مذکور، میتوان روند بهبود و توسعه شخصیت فرد را تقویت کرد.
روش های درمان اختلال شخصیت نمایشی
شخصیت نمایشی اغلب به عنوان رفتار دراماتیک، تغییر احساسات سریع و اقدامات جالب توجه شناخته می شود. افراد دارای این شرایط هنگامی که در کانون توجهات قرار ندارند، احساس ناراحتی و یا پریشانی از خود نشان می دهند. آن ها ممکن است به وسیله رفتاری خشمگین، قهرکردن، ابراز علاقه افراطی و … توجهات دیگران را جلب نمایند.
کمک برای درمان اختلال شخصیت نمایشی وجود دارد. یک پشتیبانی توسط متخصص روانشناس می تواند منجر به بهبود علائم گردد. در فرآیند درمانی شما می توانید جهت مدیریت احساسات و مقابله با بحران های مختلف به روش های گوناگون مهارت های جدیدی را بیاموزید. همچنین فرآیند درمانی می تواند به بهبود حال شخص افسرده کمک کند. این امر به خصوص در شرایطی که شخصی افسردگی شدید و افکار خودکشی در سر دارد، بسیار حائز اهمیت بیش تری می باشد. پس همین حالا جهت جستجوی یک متخصص مشاور اقدام نمایید.
درمان اختلال شخصیت نمایشی با درمانگر
حمایت یک مشاور و یا درمانگر می تواند برای شخص مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی مفید باشد. یک فرآیند درمانی می تواند به فرد کمک کند تا دلیل افکار و رفتار خود را بداند. در فرآیند درمانی اشخاص می توانند تغییرات مثبت را شروع کنند. مثل یافتن راه های جدید جهت ارتباط با دیگران
- برای موفقیت یک درمان، شخص می بایست تمایل به کمک گرفتن داشته باشد. دانستن این که آن ها شرایطی خاص دارند یک مسئله سلامت روانی می باشد که اغلب هنگامی که این شرایط به زندگی شخصی فرد لطمه وارد می کند، این مسئله بیشتر مورد توجه قرار خواهد گرفت. به عنوان مثال فوران احساس یک فرد امکان دارد منجر به پایان یک زندگی زوجی گردد و او را وادار به مواجهه با عواقب منفی رفتار خود نماید.
- صفات خاصی از شخصیت نمایشی می توانند چالش هایی را در درمان شخصیت نمایشی ایجاد نمایند. یک شخص ممکن است جهت تایید شدن از سوی درمانگر خود، اقدام به چاپلوسی و یا هررفتار ناپسند دیگر نماید. همچنین از آن جایی که افراد با شخصیت نمایشی غالبا خیلی زود خسته و بی حوصله می شوند، برخی اعمال روزمره برای آن ها دشوار می گردد، مانند مشاوره که مستلزم برگزاری جلسات متعدد روزانه می باشد.
- افسردگی معمولا به همراه اختلال شخصیت نمایشی رخ می دهد، خصوصا اگر افراد یک رابطه ناموفق دونفره را تجربه کرده باشند. اشخاصی که به اختلال شخصیت نمایشی دچار هستند و یا شرایطی مثل افسردگی را تجربه می کنند، احتمالا به دنبال کمک گرفتن جهت رفع آن می باشند.
روش های درمانی روانشانسی برای درمان شخصیت نمایشی
روش هایی که می تواند شخص مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی را کمک نماید به شرح زیر می باشد:
- روش روان پویشی: این روش به افراد کمک می کند تا مشکلات و عدم تطابقات داخل رابطه شان را کشف نمایند. سپس می توانند تلاش کنند تا این معضلات را رفع و روابطشان را بهبود ببخشند.
- درمان شناختی رفتاری: این روش از درمان به افراد می آموزد که چگونه با الگوی تفکرات منفی خود مقابله و آن ها را دچار تغییر نمایند.
- درمان گروهی: معاشرت و کار گروهی با افرادی که چالش های روانی مشابه با هم را دارند، می تواند به اشخاص کمک کند تا روش های جدیدی جهت ارتباط با یکدیگر یاد بگیرند. آن ها همچنین می توانند مهارت های اجتماعی و بین فردی را تمرین نمایند.
- مشاورخانواده: در شرایطی که سلامت روانی شخص بر روی اعضاء خانواده و یا شریک زندگی وی تاثیرگذار باشد، مشاوره خانواده گزینه بسیار مناسبی جهت درمان می باشد. در فرآیند مشاوره، شریک زندگی و اعضاء خانواده می توانند بیش تر در مورد مسائل سلامت روانی و نحوه حمایت از فرد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی بیاموزند.
- تمرین های ذهنی و فکری: اگرچه این تمرینات نباید جایگزین یک مشاور حرفه ای باشد، اما می تواند به افراد کمک کند تا احساساتشان را مدیریت نمایند. همچنین این در شرایطی که افراد قصد جلوگیری از یک واکنش را دارند، بسیار مفید واقع خواهد شد.
کمک به افراد دارای اختلال شخصیت نمایشی
اختلال شخصیت نمایشی یک مسئله سلامت روانی است که با الگوهای رفتاری و فکری درگیر می باشند. این الگوها می توانند مشکلاتی را در مدرسه، محیط کار و یا در روابط شخص ایجاد نمایند. زمانی که یک شخص مورد علاقه شما با اختلال شخصیت نمایشی مواجه است، گاهی اوقات برقراری ارتباط با آن ها دشوار می گردد. درک این مسئله که او نیاز به مورد توجه قرار گرفتن دارد گاهی سخت به نظر می رسد. همچنین اگر آن ها جهت همدردی به شما دروغ بگویند یا از شما سوء استفاده نمایند، این امر باعث صدمه دیدن و نگرانی شما خواهد شد.
علائم اختلال شخصیت نمایشی فرد مورد علاقه شما ممکن است برای شما ناراحت کننده باشد، اما بدانید که برای او هم به همان اندازه ناراحت کننده می باشد. اگر چه یک تشخیص بهانه ای برای اقدامات آسیب زا نمی باشد اما می تواند شما را متوجه کند که چرا شخص مورد علاقه شما آن رفتار خاص را از خود بروز داده است. شما می توانید طبق روش های زیر از عزیزان خود حمایت نمایید:
- دانستن زمان فاصله گرفتن از وی: ممکن است سخت باشد که به طور مداوم با مسائل مربوط به اختلال شخصیت نمایشی مقابله نمایید اما در نظر داشته باشید که هیچ اشکالی ندارد که گاهی به استراحت بپردازید و وقتتان را فقط برای خودتان سپری نمایید.
- ایجاد حد و مرز: در مورد اینکه چگونه به رفتارهای آن ها واکنش نشان دهید با یکدیگر به مباحثه بپردازید. شما می توانید به عنوان مثال بگویید: “من مراقب تو هستم اما احساس راحتی ندارم وقتی که رفتار خشمگین نشان می دهی اگر به این رفتار ادامه دهی من خانه را ترک خواهم کرد.”
- اظهار به مراقبت از آن ها: این امر می تواند به آن ها بفهماند که اگر چه شما گاهی تمام توجهتان بر رویشان نیست، اما باز هم شما از آن ها حس مراقبت و پشتیبانی را خواهید داشت.
- حفظ آرامش: هنگامی که هیجان زده هستند یا رفتارهای دراماتیک انجام می دهند، آرامش خود را حفظ نمایید. این امر می تواند باعث پرتی حواس آن ها گردد.
- برقراری ارتباط: نسبت به احساسات خود صادق باشید. اگر شخص مورد علاقه شما باعث ناراحتیتان شد، به آرامی متوجهشان کنید. اگر شما یک حد و مرزی را برای یک رفتار خاص تعیین نموده اید، به آن پایبند باشید. این می تواند به شخص کمک کند تا تاثیر رفتارشان را روی دیگران مشاهده نمایند.
- پیشنهاد زوج درمانی: اگر شخصی درخواست کمک می کند، نشان دهید که از تصمیم آن ها حمایت می کنید و آن ها را در مراجعه جهت مشاوره همراهی نمایید.
اگر چه حمایت از دوستان و اعضا خانواده می تواند ارزشمند باشد، اما نمی تواند جایگزین یک درمان حرفه ای توسط متخصصان گردد. اگر علائم اختلال شخصیت نمایشی شخص مورد علاقه شما بر روی زندگی روزانه اش تاثیر منفی گذاشته است، این احتمال وجود دارد که آن ها نیاز به درمان داشته باشند. یک مشاور دلسوز می تواند شخص مورد علاقه شما را به خوبی راهنمایی و هدایت نماید.
عوارض ابتلا به اختلال شخصیت نمایشی
اختلال شخصیت نمایشی در صورتی که به موقع مورد توجه قرار نگیرد میتواند به مشکلات جدیتر منجر شود و حتی ممکن است فرد را به سایر اختلالات روانی و در برخی موارد به خودکشی سوق دهد. برخی از عوارض اختلال شخصیت نمایشی شامل موارد زیر است:
- افسردگی عمیق
- اختلال در روابط عاطفی و زناشویی
- ناتوانی در انجام فعالیتهای روزمره و زندگی عادی
- اختلال در ارتباطات اجتماعی و شغلی
- احساس شدید ترس از آینده و شکست
اختلال شخصیت نمایشی به ویژه در میان زوجهای جوان میتواند منجر به طلاق یا انتقال آن به فرزندان شود، لذا در صورت مشاهده نشانههای اولیه، مشاوره گرفتن برای کنترل وضعیت بسیار مهم است.
چگونه اختلال شخصیت نمایشی بر روابط تاثیر می گذارد؟
اختلال شخصیت نمایشی در کنترل احساسات یک فرد تاثیر منفی می گذارد. یک شخص ممکن است به راحتی قدرت صبر و تحمل خود را از دست بدهد یا نسبت به انتقاد دیگران حساسیت داشته باشد. همچنین این امکان وجود دارد که در شرایطی که چیزی بر وفق مرادشان نباشد رفتار کودکانه از خود نشان بدهند و یا به طور احساسی گونه در هم بشکنند. این رفتارها باعث می شود که آن ها غیرقابل پیش بینی و یا دراماتیک به نظر بیایند.
شناختن احساسات، خود میتواند یک مبارزه و تلاش جهت رفع آن باشد. طبق یک مطالعه در سال ۲۰۰۸ میلادی، افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی احساسات یکدیگر را به سختی تشخیص می دهند. همچنین آن ها ممکن است نارسایی هیجانی داشته باشند.عاملی که فرد را در تشخیص احساسات یک فرد دچار مشکل می گرداند. این مسئله می تواند باعث گردد که اشخاص مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی افرادی غیراجتماعی به نظر آیند. کمبود هوش هیجانی می تواند برای شخص مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی مشکلاتی را فراهم آورد. این علائم و صفات آن ها در زندگی اجتماعیشان نیز تاثیر منفی می گذارد. به عنوان مثال :
- این افراد به راحتی می توانند از چالش های موجود در محل کارشان خسته و ناامید شوند در حالی که در ابتدای شروع کارشان شوق و انگیزه زیادی نشان می دهند. بنابراین کسالت ممکن است باعث گردد تا اشتیاقشان از بین برود. آن ها همچنین غالبا نسبت به هرگونه انتقاد و بازخورد حساسیت زیادی نشان می دهند.
- دوستان ممکن است جهت شناخت نیازها و توجه نمودن به آن ها در تلاش و تکاپو باشند همچنین شکست عاطفی در آن ها ممکن است باعث خجالت و شرم گردد.
- رفتار نامتعارف و ناپسند با یک شخص جنس مخالف می تواند باعث ایجاد تعارض در حلقه اجتماعی وی گردد. همچنین در یک زمینه شدیدتر حتی می تواند منجر به یک مسئله قانونی نیز گردد.
- یک شخص ممکن است نسبت به رسیدن به یک درجه از صمیمیت و معاشقه در رابطه عاشقانه خود دارای مشکلاتی باشد. آن ها امکان دارد احساس نا امنی داشته باشند و در جهت حفظ توجه روی خودشان تلاش کنند تا روی همسر خود تسلط داشته باشند. در مواردی دیگر، تمایل فرد به تنوع طلبی و کسب تجربه ای جدید، متاسفانه منجر به این می گردد تا شخص تصمیم به جدایی از همسر خود و انتخاب شخصی جدید بگیرد.
این رفتارها عموما می توانند منجر به روابط نامتعارف و آزاردهنده گردند و همچنین امکان دارد احساس افسردگی یا نا امیدی را به دنبال داشته باشند. اختلال شخصیت نمایشی نیز می تواند باعث ناراحتی و شکست یک فرد در زندگی شخصی اش گردد. مشاوره با یک پزشک متخصص می تواند به بهبود علائم مخرب این اختلال کمک نماید.
ازدواج با فرد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی
افراد دارای اختلال شخصیت نمایشی در حالی که به همسر خود وابستگی دارند، به دنبال جلب توجه دیگران نیز هستند و کمترین عدم توجه از جانب شما را نمیتوانند تحمل کنند. لازم است انرژی زیادی صرف رسیدگی به نیازهای آنها و دنیایشان کنید. آنها معمولاً دمدمی مزاج هستند و قادر به حفظ روابط پایدار نیستند. رفتارهای غیرعادیشان برای جلب توجه میتواند شما را در میان دوستانتان شرمنده کند. آنها از توجه دیگران لذت میبرند و به همین دلیل اغلب دوستانشان از جنس مخالف هستند.
نحوه تعامل با افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی
افراد دارای اختلال شخصیت نمایشی از وضعیت خودآگاه نیستند، رفتار با آنها میتواند چالشبرانگیز باشد. به عنوان شخصی نزدیک به آنها نباید سعی کنید دیدگاه یا جهانبینی آنها را تغییر دهید. همچنین نباید رفتارهایشان را به نیت بد یا هدفمند تعبیر کنید زیرا هدف اصلی آنها کسب توجه و قرار گرفتن در مرکز توجه دیگران است. نصیحت کردن این افراد معمولاً بیفایده است و بهتر است از این کار اجتناب کنید. پذیرش این موضوع که تغییر در آنها به آرامی انجام میشود، مهم است. همچنین باید تلاش کنید ریشههای رفتار مشکلساز آنها را شناسایی کنید و ترسها و افکار پشت آن را درک کنید. مرزهای مشخص خود را بهطور واضح به آنها نشان دهید.
تاثیر شخصیت نمایشی بر سلامت روانی
افرادی که با معیارهای اختلال شخصیت نمایشی مواجه شده اند غالبا با معیارهای سایر اختلالات شخصیتی نیز مقابله کرده اند. اختلال شخصیت نمایش اکثرا با سایر اختلالات شخصیتی گروه B مثل خودشیفتگی، ضداجتماعی و… به طور همزمان رخ می دهد. ضمنا وابستگی شخصیتی نیز یکی دیگر از این اختلالات مشترک می باشد.
- تحقیقات نشان می دهد که اختلال شخصیت نمایش با خطر افسردگی ارتباط مستقیم دارد. سخت کنار آمدن اشخاص مبتلا به اختلال شخصیت نمایش با روابط شکست خورده و ناموفق خود منجر به احساس نا امیدی و افسردگی در آن ها می گردد.
- تحقیقات، اختلالات شخصیتی گروه B را با افزایش خطر خودکشی مرتبط دانسته اند. خطر انجام خودکشی در فردی که همزمان به اختلال شخصیت نمایشی و عارضه افسردگی دچار باشد بسیار بالاتر می باشد. داده های پزشکی نشان می دهند که این اشخاص اگر احساس کنند که دیگران به اندازه کافی نسبت به آن ها توجه ندارند، ممکن است اقدام به انجام خودکشی نمایند.
- اگر شما گمان می کنید که به اختلال شخصیت نمایشی دچار شده اید، می توانید با یک پزشک متخصص مشورت نمایید. او می تواند به شما در مدیریت و کنترل احساسات و مقابله با رفتارهای ناپسندتان کمک نماید. این یک روش کاملا محرمانه و به دور از هرگونه قضاوتی جهت کمک به شما می باشد.
مقایسه شخصیت نمایشی یا رفتار معمول نوجوانانه!
نوجوانان تمایل دارند تا احساسات شدیدی را تجربه کنند و به روش هایی که از دید دوستان و خانواده افراطی به نظر می رسد واکنش نشان می دهند. همچنین آن ها ممکن است خود محور، بی پروا و … به نظر برسند. از آن جایی که علائم اختلال شخصیت نمایشی اغلب در سنین نوجوانی ظاهر می گردد، در تجربه های مربوط به بزرگسالان ممکن است اشتباه صورت پذیرد. بنابراین این عامل سبب می گردد تا تشخیص اختلال شخصیت نمایشی دشوار شود.
- غالبا کلید اصلی این که بتوانیم تعیین کنیم که یک شخص نوجوان شخصیتی نمایشی دارد یا خیر بررسی زمینه رفتارهای آن ها می باشد. آیا علائم اختلال شخصیت نمایشی به مدت حداقل یک سال به طول انجامیده است؟ آیا یک شخص در همه وقت رفتار غیرمعمول نشان می دهد یا فقط وقتی که در اوضاع روحی بدی قرار دارد این امر رخ می دهد؟ آیا شخص نوجوان امکان دارد دارویی را مصرف کرده باشد که بر احساسات وی تاثیر گذاشته باشد؟
- شخصیت، منحصر به فرد است و متشکل از چند عامل می باشد. ممکن است برخی افراد به دنبال جلب توجه باشند، رفتار دراماتیک داشته باشند یا احساسات شدیدی بدون اختلال شخصیت نمایشی تجربه نمایند. آن چه اختلال شخصیت نمایشی را یک تشخیص سلامت روانی تلقی می نماید، پریشانی و مشکلات ناشی از آن در زندگی روزمره می باشد. یک شخص مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی امکان دارد از رفتارهای خود ابراز پشیمانی کند اما قادر به تغییر رفتارخود نباشد.
- یک متخصص حرفه ای می تواند یک نوجوان را کمک نماید تا موقعیتی را درک و علائم خود را مدیریت کند. اگر رفتار یک نوجوان بر روی زندگی داخل خانه ولی تاثیرگذار باشد، مشاورخانواده نیز می تواند مناسب تلقی گردد. یک مشاور خانواده می تواند کمک کند تا افراد، با اختلالات شخصیت نمایشی خود مواجه شده و با آن ها مقابله نمایند. درنظر داشته باشید که هیچ شرم و حیایی در کمک گرفتن وجود ندارد.
تقاوت شخصیت نمایشی در مقابل شخصیت مرزی
شخصیت مرزی یکی دیگر از انواع اختلالات شخصیتی نوع B می باشد. اختلال شخصیت نمایشی و مرزی در بعضی از مشخصات مشترک می باشند و این امکان وجود دارد که شخصی هردو شرایط را داشته باشد اما در حقیقت دوتشخیص متفاوت صورت پذیرد.
- همانند اختلال شخصیت نمایشی، اختلال شخصیت مرزی نیز ممکن است با رفتاری انگیزشی و جالب توجه درگیر باشد. با این حال تحقیقات موجود نشان نمی دهد که افراد با اختلال شخصیت نمایشی تمایلی به بودن در کانون توجه داشته باشند. در عوض، اقدامات آن ها غالبا تحت تاثیر ترس از رهایی قرار می گیرد. آن ها همچنین بسیار بیش تر از افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی، درگیر رفتارهای خودمخرب می باشند.
- در هر دو اختلال، الگویی از روابط ناپایدار مشاهده می شود. شخص مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی ممکن است به دلیل رفتارهای ناپسند و نامتعارف خود با اشخاص جنس مخالف، درحفظ روابط زناشویی خود دچار مشکل گردد و به همین سبب ممکن است یک رابطه زوجی طولانی مدت را ترک نماید. در عوض، بعضی از افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی ممکن است از جدایی و طلاق احساس خشم و نفرت داشته باشند که این برآشفتگی می تواند سبب دور شدن و ایجاد فاصله با همسر خود گردد.
- سرانجام، هر دو اختلال با تغییر فوری احساسات درگیر می باشند. با این حال، اشخاص با اختلال شخصیت نمایشی احتمالا بیش تر خود را به روشی نمایشی شبیه به تئاتر توصیف می نمایند. آن ها کمتر احساس پوچی می کنند، درحالی که این امر در بین افراد مبتلا به اختلال مرزی متداول می باشد.
تفاوت شخصیت نمایشی با شخصیت خودشیفته
خودشیفتگی، یکی دیگر از انواع اختلالات شخصیتی نوع B است که درخیلی موارد شبیه به اختلال شخصیت نمایشی می باشد، اما تعدادی اختلافات اساسی هم بین آن ها وجود دارد.
- یکی از مشخصات خودشیفتگی جهت تشخیص، عدم همدلی و همکاری می باشد. افراد با این مشخصات عموما احساسات دیگران را نادیده می گیرند. در مقابل، افراد با خصوصیات نمایشی ممکن است درگیر رفتار خودمحور باشند، اما آن ها لزوما فاقد همدلی و همکاری نمی باشند.
- اشخاص خودشیفته تمایل دارند که به عنوان شخصی ویژه، خاص و برتر شناخته شوند. آنها غالبا جهت به دست آوردن تحسین از سوی دیگران در اقدامات و رفتارهای خود اغراق می کنند و یا در مواردی دروغ می گویند. درمقابل، افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی ممکن است نقش یک قربانی را ایفا کنند و این اجازه را می دهند که دیگران در مورد آن ها به عنوان یک شخصی ناتوان و شکننده فکر نمایند.
نتیجهگیری
در ارتباط با افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی، بهتر است جبهه گیری نداشته باشید. بسیاری از افراد میتوانند با مراجعه به موقع به متخصصان، بیماری خود را کنترل کنند و زندگی اجتماعی، عاطفی و شغفی خوبی داشته باشند. ممکن است فرد بهظاهر مشکلی نداشته باشد اما اختلالات شخصیت نمایشی میتوانند زمینهساز مشکلات جدیتری شوند. افرادی که نشانههای شدیدی از اختلالات شخصیت نمایشی را دارند، ممکن است به کمک حرفهای نیاز داشته باشند و نتوانند به زندگی عادی خود ادامه دهند. حتی اگر فرد از نظر جسمی مشکلی نداشته باشد، ممکن است به شدت با مشکلات روانی مواجه باشد. بنابراین اگر شما یا یکی از نزدیکانتان با علائم اختلال شخصیت نمایشی درگیر هستید، میتوانید از طریق مرکز مشاوره آنلاین روانساز نسبت به مشاوره، کسب اطلاعات و تعیین وقت ملاقات با بهترین روانشناسان اقدام کنید.
مقاله “اختلال شخصیت نمایشی چیست؟” ترجمه امیر شیرین زاده، روانشناس و رواندرمانگر بالینی می باشد. این مقاله توسط جمعی از مشاوران حرفه ای نگارش شده است. اصل مقاله را به زبان انگلیسی می توانید در لینک زیر مشاهده کنید:
Histrionic Personality