خانواده خوب به‌معنای تجربهٔ شیرین و شگفت‌انگیز ارتباط نزدیک و عمیق بین افراد خانواده است. این ارتباط و تعامل رمز خوشبختی است؛ چرا که انرژی و توان خانواده صرف ناسازگاری و کشمکش‌ها نخواهد شد. خوشبختانه برای اینکه بدانیم چگونه یک خانواده خوب داشته باشیم، روش‌ها و فرصت‌های بسیاری در دسترس است. با انجام این تکنیک‌ها لذت و رضایت عمیقی را در جمع خانواده تجربه خواهید کرد و فرزندان شما الگویی عالی برای تشکیل یک خانواده خوب خواهند داشت.
چگونه یک خانواده خوب داشته باشیم؟
برای شکل‌گیری خانواده خوب نباید از هیچ فرصتی دریغ کرد؛ چراکه این بهترین سرمایه‌گذاری زندگی شما خواهد بود. صرف کمترین وقت و هزینه برای ساخت یک خانواده خوب نه‌تنها به خوشبختی و سعادت شما منجر می‌شود، بلکه جامعه و محیط زندگی نسل بعد را نیز به بستری مطمئن برای شکوفایی استعداد‌ها تبدیل می‌کند؛ بنابراین شناخت شیوه‌ها و قواعد شکل‌گیری یک خانواده خوب بهترین سرمایه‌گذاری است که در طول زندگی انجام می‌دهید.
شیوه نخست، افزایش کیفیت اوقات هم‌نشینی
هم‌نشینی در خانواده زیربنای تنظیم بسیاری از روابط و وقایع در زندگی است؛ پس افزایش کیفیت اوقات هم‌نشینی نخستین گام برای داشتن خانواده خوب است.
تکنیک اول، چگونه کیفیت فعالیتهای روزمره و هفتگی خانواده را افزایش دهیم؟
اولین کار نظم دادن به فعالیتهای روزمره و هفتگی خانوادگی است. این فعالیت‌ها از دورهم‌نشینی، رفتارهای پیش از خوابیدن و رفتن به رختخواب تا گردش دسته‌جمعی آخر هفته را شامل می‌شود که باید طبق یک برنامه پیش‌بینی و مداوم تنظیم شود. نظم فعالیتهای روزمره و شفافیت سبک زندگی با کاهش استرس و چاشنی نظم محیط راحت و دلپذیری را رقم می‌زنند که به شکل‌گیری یک خانواده خوب کمک شایانی می‌کند. از همین جهت باید یاد بگیریم، چگونه زندگی خود را برنامه‌ریزی کنیم؟
با این اوصاف باید جلسات منظم خانوادگی را به بخش عمده‌ای از مراودات خانواده تبدیل کنید. برای این کار نیازی نیست اعلامیه رسمی ساده کنید؛ بلکه از فرصت‌ها و بهانه‌های ساده‌ای همچون خوردن دست جمعی میوه‌های فصلی یا اجرای آداب و رسوم جالبی که در کودکی تجربه کردید شروع کنید.
به‌طور جدی تلاش کنید مرز مستحکمی بین کار و خانواده ایجاد کنید. همین اقدام ساده، ولی بسیار مهم نه‌تنها فرصتی برای تمرکز حل مسایل خانواده ایجاد می‌کند؛ بلکه باعث آرامش و شادابی بیشتر شما برای پیگیری ماموریت‌های شغلی در روز آینده خواهد بود.
در ویدیو زیر به طور جامع در خصوص اصول کلی یک خانوده خوب صحبت کرده ایم. ویدیو زیر را با دقت مشاهده کنید:
چند مورد از موارد گفته شده در ویدیو را دار هستید؟ اگر مشکلی در سلامت روان اعضای خانواده وجود دارد، آن را جدی بگیرید. بهتر است به سراغ ادامه مقاله برویم.
تکنیک دوم، جشن تولدها و دورهمی در تعطیلات را به یک سنت خانوادگی تبدیل کنید.
هیچ الزامی نیست در هر دورهمی مانند تولد یا تعطیلات آخر هفته یک کار را انجام دهید، با افزودن کمی چاشنی خلاقیت حس هیجان و شادی را به جمع خانوادگی خود تزریق کنید.
نگران نباشید، این همان رویه هر روز شما در جمع دوستان است. این همان زمانی است که در جمع دوستان پیشنهاد می‌دهید: امروز چه کار متفاوتی انجام دهیم؟ در جمع خانواده خوب نیز می‌توان روز تولد را اختصاصی‌تر کرد. چرا جشن تولد دخترتان را در رستوران مورد علاقه او نمی‌گیرید یا برای تبریک سال‌روز تولد پسرتان فعالیت مورد علاقه او را انجام نمی‌دهید.
اگرچه شما دورهمی را به سنت خانوادگی تبدیل کردید و البته این کار ارزشمندی است؛ ولی اجرای تکنیک تنوع و توجه به علایق اعضای خانواده فرصت خوبی برای شناخت عمیق‌تر از دیگر اعضا است.
تکنیک سوم، وعده‌های غذایی بیشتری را با خانواده صرف کنید.
ویژگی جامعهٔ امروز ما اشتغال پدر و مادر است، بچه ها نیز باید به فعالیتهای متنوع مدرسه و بعد از مدرسه بپردازند تا خود را برای آینده آماده کنند. همین موضوع مشغولیت‌ها باعث شده که صرف صبحانه و شام در کنار هم کار سختی به‌نظر برسد؛ ولی یک خانواده خوب هرگز لذت تجربه یک وعده غذایی دورهمی را از دست نمی‌دهد.
اگر کمی عمیق‌تر نگاه کنیم به راحتی متوجه می‌شویم که صرف غذای دورهمی فرصت مناسبی برای تعامل بیشتر با دیگر افراد خانواده است. از همین جهت هنگامی‌که یکی ار اعضای خانواده از کار یا فعالیت بعد از مدرسه دیرتر به خانه می‌آید فرصت هم‌نشینی با او را از دست ندهید؛ حتی اگر قبلاً غذا خورده باشید. نکته مهم در اینجا گذراندن وقت و مکالمه با یکدیگر است که البته از غذا خوردن همزمان مهم‌‌تر است.
تکنیک چهارم، در برنامه‌ریزی زندگی به حفظ فعالیتهای منظم خانوادگی اولویت درجه یک بدهید.
برخلاف تصور، فهرست فعالیتهای منظم خانوادگی می‌تواند بسیار متنوع باشد. از پیاده‌روی تا دوچرخه‌سواری یا حتی انجام بازی‌های فکری و دورهمی، از بازی‌های تخته‌ای گرفته تا بازی‌های کارتی تنها گوشه‌ای از این فرصت‌های جذاب است. در حقیقت یادگیری طراحی برنامه روزانه هنری است که هر پدر ومادری باید آن را بیاموزد.
خانواده خوب در طول هفته حداقل یک بعدازظهر یا عصر را صرف فعالیتهای منظم خانوادگی می‌کند. پیشنهاد ما این است که فتیله آتش اشتیاق پیروزی یا بردن در این سرگرمی‌ها و فعالیت‌ها را پایین بکشید و آنها را به فرصتی برای لذت بردن از همراهی یکدیگر تبدیل کنید.
تکنیک پنجم، چگونه می‌توان کارهای خانه را سرگرم کننده کرد؟
کارهای خانه را با هم انجام دهید. طبیعی است که انجام کارهای خانه چندان هیجان‌انگیز نباشد؛ ولی با تقسیم کارها و مسئولیت‌پذیری دیگر اعضای خانواده، باعث می‌شوید که هم کیفیت انجام کارها به نحو چشمگیری افزایش پیدا کند و هم نیاز به انجام بسیاری از کارها همچون تمیز کردن مکرر ظرف‌های جا مانده در سینک آشپزخانه یا جمع‌کردن اسباب‌بازی‌ها و لوازم شخصی و غیره از بین برود. همین تکنیک ساده لذت معاشرت در یک خانواده خوب را دوچندان خواهد کرد.
درعین‌حال کارهای خانواده جزو اعمال شاقه به حساب نمی‌آیند. اگر آنها را سرگرم کننده و با کمی هیجان انجام دهید، اشتیاق و همراهی بیشتری را نیز تجربه خواهید کرد؛ بنابراین پخش موسیقی یا حتی تبدیل جمع کردن وسایل شخصی به یک مسابقه از نشانه‌های یک خانواده خوب به‌شمار می‌رود. یک راهنمای عالی مطالعه روش‌ها وشیوه‌های روانشناسی برا ی ایجاد انگیزه است.
نگران نباشید جایزه این مسابقات نیز کمرشکن نخواهد بود. برنده این ماموریت خانگی، فیلم دورهمی آخر هفتهٔ یا نوع غذای وعده آینده را انتخاب می‌کند.
شیوه تقسیم کار را عادلانه انجام دهید.
در یک خانواده خوب تعامل و همراهی با مقتضیات و خصایص افراد همراه است و در انجام گروهی کارهای خانه نیز توجه به سن اعضای خانواده بسیار مهم است. به‌عنوان مثال بعد از شام کوچک‌ترین عضو خانواده میز شام را تمیز می‌کند و بزرگ‌ترین آنها لباس‌های نشسته را برای لباسشویی جدا می‌کند و البته کیسه زباله را به بیرون از خانه انتقال می‌دهد.
انجام کارهای گروهی در خانواده بسیار مهم است. شاید بد نباشد که به‌طور ویژه درباره آن وقت بگذارید و با یافتن روش‌های متنوع تشویقی و ترغیبی مقدار آدرنالین را در اعضای خانواده بیشتر کنید. به‌عنوان مثال، چطور است بازنده بازی خانوادگی را موظف به شستن چند شب متوالی ظرف‌های غذا کنید یا با تهیه یک جدول کارهای روزمره و حتی ساخت جدول برندگان از حس مسئولیت‌پذیری و تعامل اعضا قدردانی کنید.
فرصت رو از دست نده! با شرکت در کارگاه‌های تخصصی ما، از آموزش های حرفهای بهره‌مند شوید. "*" فیلدهای الزامی را نشان می دهدهمین حالا در کارگاه‌های تحول‌ساز ما ثبت‌نام کن!
همین حالا در کارگاه‌های تحول‌ساز ما ثبت‌نام کن!
شیوه دوم، چگونه یک خانواده خوب از مزایای بهبود ارتباطات سود می‌برد؟
بهبود ارتباطات همان چیزی است که ما همیشه در خانواده به دنبال آن هستیم؛ چرا که بدون آن هیچ دورهمی و هم‌نشینی حتی در بهترین تفریح‌گاه‌ها و اماکن جذاب نیز مفید فایده نخواهد بود.
تکنیک اول، چگونه شاهد ابراز احساس و افکار بیشتری در خانواده باشیم؟
به حرف‌ها و ابراز احساسات و افکار اعضای خانواده احترام بگذارید، همان‌طور که در بیرون خانه آداب سخن گفتن و شنیدن را رعایت می‌کنید.
در یک خانواده خوب، هنگامی‌که یکی از اعضا خانواده نظر خود را ابراز می‌کند، کمی تامل کنید و کلام او را قطع نکنید. عجله برای قطع کردن یا رد کردن دیگران به اندازه کافی ناپسند است، چه برسد که این کار را با یکی از اعضای خانواده خود انجام دهید. مطمئن باشید این چند لحظه تامل تا به‌حال کسی را به کشتن نداده است.
از سویی باز گذاشتن کانال ارتباطی با اعضای خانواده و درک تفاوت سلیقه‌ها باعث افزایش اعتماد و احترام بین اعضای خانواده می‌شود و تاثیر شگرفی که تعمیق رابطه در شکل‌گیری یک خانواده خوب دارد غیر قابل کتمان است. البته بعضی از رفتارها نادرست چنان با ما عجین شده است که گاهی متوجه نمی‌شویم که چگونه به یکدیگر و رابطه خودمان آسیب می‌زنیم.
کنترل از انتقاد دیگران را به فرزندان خود یاد دهید
به‌عنوان مثال این بار که خواهر یا برادر کوچک‌تر اظهار نظر کردند مانع از دست انداختن آنها شوید. هر چند ممکن است این کار برای دیگر فرزندان یا حتی شما سرگرم کننده به نظر برسد، برای کوچک‌ترها تلخ و گزنده است. کنترل انتقاد از دیگران یکی مهارت‌های در خانواده است که همه اعضای باید آن را یاد بگیرند.
درعین‌حال به فرزندان خود یاد دهید که در مواجهه با چنین رفتاری خود را نبازند. اکثر جنگ‌های خواهر و برادری چیزی جز قشقرق و سربه‌سر هم گذاشتن نیست، البته تا زمانی که این کار از حد معمول خارج و به رفتاری ناپسند آلوده نشود. پس به فرزند خود بیاموزید که در این مواقع در مورد احساسش با خواهر و برادر خود صحبت کند. آنها می‌توانند بگویند: من می‌دانم که خواهر و برادرها با هم شوخی می‌کنند و مسخره‌بازی در می‌آورند؛ ولی وقتی همه حرفهای من را مسخره می‌کنید احساس خوبی به من دست نمی‌دهد.
تکنیک دوم، خودداری از انتقاد و قضاوت را به یک اصل تبدیل کنید.
هراس از ترس و قضاوت همچون سمی است که باعث می‌شود شکوفه‌های ابراز احساسات پژمرده و نابود شوند. در خانواده خوب فرصت ابراز احساسات یک اصل خدشه ناپذیر است؛ حتی اگر گاهی آن احساسات احمقانه به‌نظر برسند.
قضاوت شما درباره دیگران می‌تواند تبدیل به سدی شود که دیگران را متمایل به پنهان کردن احساسات و عواطف کند. همین پنهان کردن عواطف می‌تواند منشایی برای رفتار متظاهرانه و نمایشی باشد که نخستین نتیجه آن دور شدن اعضای خانواده از یکدیگر است.
به‌عنوان پدر و مادر در یک خانواده خوب پیش قدم شوید، انتقادات سازنده و مثبت را مطرح کنید و به فرزندان خود فرصت دهید تا تحت حمایت و راهنمای شما انتخاب‌های مختلف و جدیدی را تجربه کنند. بنابراین بهتر است به جای آنکه به آنها بگویید: نه شما این کار را نمی‌کنید، بگویید: باشه سعی خودت را انجام بده، البته اجازه بده من هم در این کار با تو همراه باشم تا این کار را درست انجام دهیم. حتی به عنوان یک پدر و مادر شاید بد نباید نگاهی به مفاهیم لایف کوچ بیندازید و به مربی موفقیت فرزندان خود تبدیل شود.
تکنیک سوم، برای شنیدن صدای اعضای خانواده خود مشتاق باشید.
اشتیاق شما باید دیده شود، برای اجرای درست هنر گوش دادن نیازی به صرف انرژی چندانی نیست و تنها باید سعی کنید احساس طرف مقابل را درک کنید و او نیز متوجه تمایل و اشتیاق شما برای شنیدن حرف‌هایش بشود.
چند تکنیک ظریف و تاثیرگذار می‌تواند در نتایج این کار معجزه کند. با طرف مقابل خود تماس چشمی برقرار کنید و گاهی سر را به نشانه درک مواضع او تکان دهید. گفتن جمله‌ای مانند: اکنون متوجه منظور تو شدم، البته در زمان مناسب نه تنها کمک می‌کند مخاطب شما احساس آرامش کند؛ بلکه باعث می‌شود او از عواطف پنهانی و عمیق خود نیز پرده بردارد.
در یک خانواده خوب همیشه فرصت برای اظهار نظر و توصیه هست؛ پس تا پایان صحبت‌های طرف مقابل صبر کنید. گاهی وقتی صحبت‌های طرف مقابل را می‌شنویم و متوجه سوءبرداشت خود می‌شویم و بسیار خرسند خواهیم بود که عجولانه به ابراز نظر و توصیه نپرداختیم. پس بهتر است به افزایش مهارت همدلی بپردازیم.
در زمان لازم از پرسیدن: صبر کن، منظورت چیه؟ برای شفاف سازی دریغ نکنید. سعی نکنید به طور نمایشی خود را مشتاق نشان دهید. تلاش شما برای درک ابعاد دقیق ماجرا در شکل گیری یک مکالمه خوب بسیار موثر است؛ بنابراین می‌توانید از آنها درباره زمان وقایع توضیح بیشتر بخواهید؟
اشتیاق به شنیدن حرفهای دیگران به معنای تمرکز ویژه و صرف چند دقیقه وقت اختصاصی است. پس هنگام ابراز احساسات و افکار دیگران گوشی تلفن را به کناری بگذارید و از چک کردن وظایف روزانه یا بازدید شبکه‌های اجتماعی صرف نظر کنید.
تکنیک چهارم، خانواده خوب یعنی فرصت هزاران بار ابراز عشق و علاقه
برخلاف تصور ابراز عشق و علاقه چندان هم گران و هزینه‌بر نیست. چند جمله ساده و رفتار غیر کلامی می‌تواند چشمهٔ محبت در خانواده را به جوشش و غلیان بیاندازد. گفتن عبارت: دوستت دارم، از ساده‌ترین کارها است و پیدا کردن روش‌های ساده و شفاف برای ابراز علاقه و محبت از بهترین سرگرمی‌های خانوادهٔ خوب است.
ازاین به بعد در ابتدای جملات خود، واژه جادویی لطفاً را اضافه کنید و در استفاده از کلمه متشکرم خساست به خرج ندهید. بیان همین چند کلمه ساده با لحن مثبت چنان تحولی در زندگی شما ایجاد می‌کند که هرگز با تغییر کامل دکوراسیون خانه نیز آن را تجربه نخواهید کرد. به فرزندان خود بیاموزید که پدر و مادر را در آغوش بگیرند و به آنها بگویند که قدردان زحمات آنها هستند.
از فرصت‌های ساده یک فرصت ابراز عشق بسازید. اگر متوجه لیوان خالی در کنار یکی اعضای خانواده شدید که غرق در انجام تکالیف یا وظایفش است از او بپرسید: آیا دوست دارد لیوانش را از آب پر کنید؟ بله، محبت کردن اصلاً کار گرانی نیست.
تکنیک پنجم، مقایسه خانواده با دیگر خانواده‌ها بهویژه در شبکه اجتماعی ممنوع است.
بگذارید نکته رازآلودی را با شما در میان بگذاریم. تصورات ناخواسته‌ای در هنگام دیدن تصاویر عکس‌های افراد خوشحال و مرفه در ذهن ما شکل می‌گیرد که می‌تواند با حقیقت تفاوت زیادی داشته باشد. گویی صاحبان این تصاویر در تمام لحظات زندگی خود سرشار از شادی و حس سرزندگی هستند، در صورتی که ما تنها یک عکس از زندگی آنها را دیده‌ایم. آیا واقعا آنها به تمام معنا خوشبخت و همیشه شاد هستند؟
از سوی هر خانواده‌ای باید تلاش کند تا روابط خود را سالم و پایدار نگاه دارد و یک از بهترین راهکارها برای این منظور اجتناب از حسادت به خانواده دیگران است. کافی است به خود یادآوری کنید که شما حقیقت پشت این تصاویر را نمی‌داند و ممکن است که زندگی حقیقی آنها بسیار متفاوت باشد. آیا امکان ندارد آنها در زندگی با هم مشاجره خانوادگی یا مشکلات ارتباطی نداشته باشند؛ چون صاحب یک مازراتی یا صاحب ویلایی در زعفرانیه هستند.
به خاطر داشته باشید حتی اگر خانواده شخص دیگری از تعطیلات بیشتری برخوردار یا صاحب اموال وسایل گران‌تری باشد، به این معنا نیست که از خانواده شما خوشحال‌تر و بهتر هستند و این نگرش مهمی است که یک خانواده خوب همیشه به آن پایبند است. بنابراین یاد بگیرید چگونه شاد باشید و از زندگی لذت ببرید؟
رسانه‌های اجتماعی بسیار سرگرم کننده هستند تا حدی که در دنیا کمپین‌های مختلفی برای تشخیص اخبار جعلی و اصلی در این شبکه‌ها تشکیل شده است. در واقع هیچ تصویر شخصی در شبکه اجتماعی بیانگر زندگی واقعی نیست. از سویی وجود اضطراب و استرس در خانواده امری کاملاً طبیعی است و اعضای یک خانواده خوب می‌داند که این احساسات فرصتی درخشان برای ایجاد تحولات و تغییرات مثبت در خانواده است.
تکنیک ششم، چگونه یک خانواده خوب از جلسات خانوادگی لذت می‌برد؟
برگزاری جلسات خانوادگی هفتگی برای بهبود ارتباطات بسیار موثر است. از همین ابتدا مشخص کنیم که نیازی نیست جلسات خانوادگی رسمی برگزار شود یا موضوع و محفل موضوعات پیچیده باشد. در هر هفته یک ساعت تلویزیون را خاموش کرده و گوشی‌ها را کنار بگذارید تا فقط اعضای خانواده گرد هم جمع شوند. درباره کارهای سخت هفته گذشته یا برنامه‌های هفته آینده باهم صحبت کنید، در یک کلام با هم گپ بزنید و از اختلاط خانوادگی لذت ببرید.
در برگزاری جلسات خانوادگی هفتگی، لحن مکالمه را ساده و بی‌تکلف در نظر بگیرید و البته از حوزه ادب دور نشوید. هدف خانواده خوب از تشکیل یک جلسه خانوادگی فرصت ارتباط آزاد و راحت به همراه تفریح و سرزندگی است؛ بنابراین یکی از سوالات شما این خواهد بود که: جالب‌ترین اتفاق هفته پیش برای شما چه بوده است؟
حفظ تعادل و فرصت برابر برای صحبت به همه، یکی دیگر از رموز موفقیت و لذت‌بخش بودن جلسات خانوادگی است. شاید همکاری و ادامه مکالمه با کودکان نوپا و نوجوانان قدری سخت به‌نظر برسد؛ ولی همینکه سعی کنید جریان مکالمه را حفظ کنید به زودی از مزایای این جلسات به‌طور کامل بهره‌مند می‌شوید.
انتخاب موضوع جلسهٔ خانوادگی در جذابیت و لحظه‌شماری برای شرکت در جلسات بسیار موثر است. موضوعاتی همچون کسالت و بیماری در طول هفتهٔ گذشته، فعالیت‌هایی همچون چالش در کار و مدرسه، وقایع و رویدادهای روزمره، بحث‌های سبک و جذاب می‌تواند در فهرست انتخاب شما قرار گیرد.
شیوه سوم، وظایف والدین در یک خانواده خوب به‌عنوان قاضی و داور چیست؟
مناقشات اعضای خانواده و اجرای نقش قاضی یکی از وظایف مهم والدین است. دیر یا زود بچه‌ها مشاجره را شروع می‌کنند و شما باید بدانید که چگونه اوضاع را کنترل کنید تا کسی آسیب یا صدمه نبیند.
تکنیک اول، به بچه‌ها آزادی عمل بدهید تا مناقشه را مدیریت کنند.
کودکان نیاز به آزادی عمل دارند و پدر و مادرها در این زمینه باید رعایت تعادل را بکنند. چالش حفظ تعادل بین امنیت و آزادی کودکان در هر خانواده‌ای شدت و حدتی متفاوتی دارد. پدر و مادر باید یک شخصیت مقتدر باقی بماند؛ ولی به همان اندازه نیز باید به کودکان خود فرصت دهند تا اعتماد آنها را جلب کنند، توانایی بالفعل و بالقوه خود را به نمایش بگذارند و خود را ثابت کنند. در عوض والدین با مدیریت امکانات و فرصت‌ها، به‌تدریج در حین رشد و نمو کودکان و نوجوانان، به آنها امتیازها و آزادی‌های جدیدی اعطا می‌کنند.
به‌عنوان مثال، تعیین زمان آمد و شد به خانه، بهویژه زمان بازگشت در عصر و شب، بسیار مهم است و اهمیت آن برای نوجوانان باید به‌عنوان یک خط قرمز مهمی معنا شود. درعین‌حال وقتی دیدید فرزندان نوجوان شما در طی چند ماه به آن پایبند هستند، می‌توانید ارفاق‌های را برای آنها در نظر بگیرید.
تکنیک دوم، اگر با همسرتان بحث می‌کنید از رفتارهای مثبت استفاده کنید.
گاهی در خانواده خوب نیز مشاجره بین همسران دیده می‌شود؛ لیکن شما باید بدانید که نحوه حل مشاجره، یک کلاس درس تاثیرگذار و فراموش نشدنی برای فرزندان شما است؛ بنابراین در زمان شکل‌گیری بحث به‌سرعت آن را کنترل کنید و از پرداختن به مشکلات قدیمی و خطای گذشته و البته شخصی کردن موضوع بپرهیزید. تمرکز اصلی شما باید روی یک موضوع و آن هم حل مسئله باشد. حتی شاید بهتر باشد زمان مشاجره را به وقت دیگری موکول کنید تا فرزندان شما شاهد آن نباشند.
تکنیک سوم، والدین باید در چه زمانی به مشاجره کودکان ورود کنند؟
دعوا و مشاجرات بین کودکان در یک خانواده خوب نیز امری طبیعی است و اینجا نیز پدر و مادر وظایف مهمی دارند. نکته اصلی درباره مشاجرات بچه‌ها زمان ورود پدر و مادر به بحث است و قاعده آن نیز بسیار ساده است. شما فقط در صورت نیاز باید نقش میانجی را بازی کنید.
تا جای ممکن اجازه دهید بچه‌ها مشاجره خود را کنترل کنند و کار را به نتیجه برسانند. خب شاید بهتر باشد، برای حل آسان‌تر مشکلات چند قانون محکم نیز تنظیم کنید و تنها زمانی‌که این قوانین شکسته و مناقشه بین بچه‌ها از کنترل خارج شد وارد عمل شوید.
به‌عنوان مثال، قوانین یک خانوادهٔ خوب شامل ممنوعیت درگیری فیزیکی، پرهیز استفاده از الفاظ زشت و تحقیر کننده بهویژه دشنام و لعن در هرگونه مشاجره و منازعه است. بچه ها باید متوجه باشند که در بحث لازم است که طرف مقابل صحبت کند و حفظ آرامش در مجادله کمک می‌کند تا مشکلات و کدورت‌ها به سرعت ناپدید شوند.
اگر درگیری و مشاجره اوج گرفت وارد عمل شوید و بچه‌ها را از یکدیگر جدا کنید تا آرام بگیرند. بعد از ثبات و آرامش می‌توانید به آنها کمک کنید تا با یک مصالحه مشکل را رفع کنند. بچه‌ها باید متوجه شوند که نقش ما سرزنش و تهدید هیچکدام از آنها نیست؛ مگر اینکه خطوط قرمز را شکسته باشند و از برخورد فیزیکی یا ناسزا برای رسیدن به اهداف خود استفاده کرده باشد. شما باید وقتی برای آنها بگذارید و برای رسیدن به یک راه‌حل مناسب با آنها همراهی کنید. همین وقت اندک که در اینجا صرف می‌کنید، شما را از شر مدیریت بسیاری از مجادله‌های بعدی نجات خواهد داد.
تکنیک چهارم، برای حل اختلاف نظرها ارتباطی واضح و مستقیم برقرار کنید.
در یک خانواده خوب انفعال، پرخاشگری، نیش و کنایه جایی ندارد و اساسا این کارها به حل هیچ تعارضی کمک نکرده و نمی‌کند.
آنچه که در ذهن دارید به‌صورت شفاف مطرح کنید و از اعضای خانواده نیز بخواهید اینکار را با خلوص نیت و برای حل مشکل انجام دهند.
تصور کنید فرزند شما سطح زباله را بیرون نبرده است، رویه نادرست در اینجا کم محلی شما بدون ابراز علت آن است. اگر نسبت به این موضوع ناراحت هستید، علت را پشت رفتارهای سرزنش کننده پنهان نکنید. در یک خانواده خوب به جای آنکه بگویند ناامید کننده است که مردم فراموش می‌کنند وظایف خود را انجام دهند، به فرزندان خود می‌گویند: حسن جان، من واقعا ناامید شدم که این هفته نیز به وظیفه خود عمل نکردی و سطل زباله را خالی نکردی، اگر دوباره اینکار را تکرار کنی، مجبور می‌شوم از پول توجیبی شما کسر کنم.
بهترین زمان برای ورود به درگیری میان فرزندان چه وقت است؟
تشخیص بهترین زمان نیاز به کمی وقت و مهارت دارد؛ اما به عنوان راهنمای هنگامی‌که درگیری فیزیک آغاز می‌شود یا وقتی قوانین و خطوط قرمز شکست می‌شوند نشانهٔ آن است که باید مشاجره به شدت کنترل شود. اگر این رویه را با اقتدار مناسب انجام دهید، علاوه‌بر کاهش دعوا و مشاجره‌ها در مقابل مهمانان نیز فرزندانی مودب و مهمان‌نواز خواهید داشت و البته به‌عنوان یک خانواده خوب شناخته خواهید شد.
شیوه چهارم، والدین چگونه مرز تعادل بین باید و نبایدها را مدیریت می‌کنند؟
مدیریت تعارضات دوران کودکی و نوجوانی دغدغه هر پدر و مادری است تا جایی‌که برخی اوقات پیدا کردن مرز تعادل بین بایدها و نبایدها والدین را از خواب و خوراک می‌اندازد، لیکن در یک خانواده خوب با تکنیک‌‌های زیر باید و نبایدها به خوبی اجرا می‌شوند.
تکنیک اول، لذت بردن از آزاد‌ها و تجربه‌های جدید بهترین جایزه برای فرزندان مدبر است.
وقتی کودکان بزرگ‌تر می‌شوند به‌دنبال آزادی‌های بیشتری هستند و این مسئولیت والدین را سنگین‌تر می‌کند. والدین در یک خانواده خوب سعی می‌کنند در عین حفظ امنیت برای تجربه فرصت‌های جدید و مشارکت و تعامل در جامعه، ابزارهایی برای مراقبت به فرزندان خود ارائه کنند تا حتی هنگام بزرگ‌سالی نیز بتوانند از آنها استفاده کنند.
در یک خانواده خوب بچه‌ها به تدریج متوجه می‌شوند که والدین از حمایت آنها لذت می‌برند. از همین جهت هنگامی که والدین به بچه‌ها اجازه نمی‌دهند، بدون همراهی فرد بالغی به بیرون بروند یا شب‌ها ساعت خاموشی را زودتر اعلام می‌کنند بچه باور دارند که این قوانین برای حفظ و هدایت آنها در مسیر تحقق آرزوهای بزرگ‌تر و ارزشمندتر است. اما چگونه این باور در بچه‌ها شکل می‌گیرد؟
بچه‌ها در خانواده خوب با درک نحوه تعامل و اهمیت بایدها و نبایدها یاد گرفته‌اند که درخواست‌‌های جدید مانند افزایش ساعت بیرون ماندن در هنگام عصر و شب را با آرامش و محترمانه درخواست کنند. در حقیقت درخواست روشن به آنها به پدر و مادر دلگرمی می‌دهد که بچه‌ها توانایی مراقبت و مواظبت از خود را در محیط‌های مختلف دارند. از آن سو بچه‌ها به تجربه و رصد رفتار مدیریت شده والدین یاد می‌گیرند نباید با شنیدن جواب نه، سروصدا راه بیندازند و سعی کنند کار خود را پیش ببرند؛ چرا که پدر و مادر به این صرافت می‌افتند که تصمیم و مقاومت آنها کار درستی بوده است.
تکنیک دوم، روش‌های حل مجادله را به کودکان آموزش دهید.
پیدا کردن راه‌های سازش پس از مجادله خواهر و برادر چندان هم سخت نیست. در خانواده خوب بچه‌ها یاد گرفته‌اند که از سرزنش سمت مقابل دست بردارند. آنها با اعلام یک تایم اوت صحنه جنگ و نبرد را متوقف می‌کنند و باهم قرار می‌گذارند به نحو منصفانه‌ای به توافق برسند. شما نیز می‌توانید به آنها بگویید: بچه‌ها خونسردی خود را حفظ کنید؛ زیرا می‌توانید با قرض دادن اسباب‌بازی‌ها بیشتر از بازی کردن لذت ببرید.
از سویی والدین باید وقتی را برای کمک به پیدا کردن این راه‌حل‌ها در نظر بگیرند تا کودکان در صورت نیاز بتوانند به آنها رجوع کنند و مشکلات فیصله پیدا کند.
تکنیک سوم، علت‌های قضاوت و داوری خود را برای بچه‌ها شرح دهید.
در یک خانواده خوب بچه‌ها یاد می‌گیرند مسائل را از زاویه دید والدین نگاه کنند. برای اینکار بچه‌ها آموزش می‌بینند قبل از پیش‌داوری تلاش کنند با حفظ آرامش و حتی چند نفس عمیق به سراغ علت دستورهای والدین بروند. این کار به آنها کمک می‌کند خود را جای دیگران بگذارند تا متوجه دلیل رفتارهای آنها شوند. در این صورت بعد از فهمیدن اینکه میان وعده آنها را شخص دیگری خورده یا لباس مورد علاقه آنها را در خانه، کس دیگری پوشیده جار و جنجال کمتری برپا می‌کنند.
برای مثال، به آنها یاد دهید با گفتن این جملات به خود آرامش بدهند؛ اگر برادر یا خواهر من لباس یا ساعت من را برداشته از روی غرض نبوده و قصدی برای عصبانی کردن من نداشته است. احتمالا او نیز می‌خواهد با پوشیدن آنها در مدرسه زیبا و جذاب به‌نظر برسد.
البته بعد از این یادگیری حفظ آرامش می‌توانید به فرزند خود یاد دهید که احساسش را با برادر یا خواهر خود مطرح کند، او می‌تواند به آنها بگوید: من هم قبول دارم کت چرم من را دوست داری و از پوشیدن آن خوشحال می‌شوی؛ ولی این کت متعلق به من است و نمی‌توان بدون سوال کردن از لوازم دیگران استفاده کرد.
تکنیک چهارم، به بچه‌ها یاد دهید خود را درگیر مسائل بزرگترها نکنند.
فرزندان خانواده خوب در حین مشاجره والدین از دخالت خودداری می‌کنند. وقتی مشاجرهٔ والدین بالا می‌گیرد، بهترین کار برای بچه‌ها عدم درگیری و قبول نقش داوری است.
آنها باید اجازه دهند تا والدین خودشان به حل مسئله بپردازند. به آنها یاد دهید، بهترین تاکتیک رفتن به بخش دیگر خانه یا گوش دادن به موسیقی از طریق هدفون است. آموزش این نوع مشغولیت‌ها به کودکان کمک می‌کند تا در مشاجره دخالت نکنند و در صورت سرزدن رفتار ناپسندی از پدر و مادر در معرض بدآموزی و تجربه احساسات ناراحت کننده قرار نگیرند.
فراموش نکنیم که بچه‌ها نیز این حق را دارند که اگر مشاجره به درگیری فیزیکی منجر شد با اعضای دیگر خانواده، مشاوران مدرسه یا دیگر بزرگ‌سالان قابل اعتماد مشورت کنند.
