چگونه به فرد مضطرب کمک کنیم ؟

اگر شما در کنار یک فرد مضطرب قرار دارید، احتمالا می دانید که این اضطراب می تواند اثرات منفی و ناگواری مثل خستگی و ناتوانی در فرد بگذارد. اما خوشبختانه راه های متعددی جهت کمک به فرد مضطرب برای مقابله با آن وجود دارد.

بخش اول: کسب اطلاعات در مورد فرد مضطرب و علائم ظاهر شده در او

1-دلایل اضطراب را بشناسید.

در مورد علل اضطراب مطالعه کنید. این کار به شما کمک می کند تا با دیدگاه فرد مضطرب آشنا شده و بهتر بتوانید در خصوص کمک به وی تصمیم گیری نمایید. شما می توانید در مورد گذشته وی، شرایط پزشکی یا هر موضوع قابل گفتگوی دیگر سوال کنید.

  • اگرچه علت دقیق اختلالات اضطراب مشخص نشده است، اما عوامل خاصی مثل تجربه دردناک و یا برخی صفات ژنتیکی خاص می توانند احتمال بروز اضطراب را افزایش دهند.
  • در موارد دیگر، فرد مضطرب ممکن است دارای بیماری زمینه ای مثل سندروم روده، بیماری قلبی، آسم، تیروئید و … باشد.

2-انواع مختلف اضطراب را یاد بگیرید.

انواع مختلفی از اضطراب وجود دارد که هرکدام به دلیل عوامل خاص خود به وجود آمده است. سعی کنید نوع اضطرابی که فرد مضطرب از آن رنج می برد را شناسایی کنید تا بهتر بتوانید نسبت به کمک به وی اقدام نمایید.

  • آگورافوبیا: اضطراب ناشی از قرار گرفتن در مکان هایی که در آن شخص احساس به دام افتادن داری و یا کنترل خود را از دست می دهد.
  • اضطراب ناشی از یک بیماری زمینه ای مثل بیماری قلبی، تیروئید و …. . اگر بتوانید در درمان بیماری زمینه ای، فرد مضطرب را کمک کنید( مثل یادآوری مصرف دارو)، قطعا در کاهش اضطراب وی نیز نقش بسزایی داشته اید.
  • اختلال اضطراب عمومی: این نوع اضطراب مربوط به افرادی است که بیش از حد در مورد وقایع روزمره زندگی مضطرب می باشند.
  • اضطراب مربوط به سوء مصرف مواد : شما می توانید جهت ترک فرد مضطرب از مصرف مواد، او را نزد یک پزشک متخصص ببرید.
  • اختلال وحشت زدگی: احساس اضطراب و یا ترس شدید تا چند دقیقه به طول می انجامد. در این حالت فرد دچار سختی تنفس، تپش قلب و احساس خطر می گردد.
  • اختلال اضطراب اجتماعی: یک ترس بیش از حد نسبت به تعاملات اجتماعی می باشد. فرد مضطرب می تواند بسیار خودآگاه باشد و احساس ترس و خجالت از حضور در یک جمع داشته باشد.

مهارت مدیریت استرس و اضطراب

3-در نظر داشته باشید که فرد مضطرب چه احساسی را تجربه می کند.

حس اضطراب تجربه راحتی به شمار نمی رود. یکی از روش های کمک به فرد مضطرب درک و شناسایی احساسات و علائم او می باشد تا به واسطه آن بتوانید یک شیوه مناسب متناسب با علائم جهت آرام نمودن شخص به کار بگیرید. علائم اضطراب عبارتند از:

  • احساس عصبی بودن
  • احساس ناتوانی
  • احساس در خطر بودن
  • احساس ضعف
  • احساس خستگی
  • احساس عدم تمرکز
اقدم به کاهش اضطراب
یکی از نکات مهم برای کمک به فرد مضطرب، توجه به علائم قابل مشاهده در او می باشد

4-با دقت به صحبت های فرد مضطرب گوش دهید.

افراد مختلف انواع گوناگونی از کمک را ممکن است درخواست کنند. بنابراین شاید بهترین راه برای فهمیدن چگونگی کمک به فرد مضطرب پرسیدن از او می باشد. موارد گوناگونی می توانید انجام دهید تا یک شنونده خوب تلقی گردید، از جمله :

  • از عبارات تاکیدی استفاده کنید. به عنوان مثال “می بینم” ، “می شنوم”، “درست است” ، “اوه” و…
  • عبارات خود را با لحن احساسی مکالمه تان مطابقت دهید. به عنوان مثال، اگر دوستتان بسیار ناراحت می باشد، سعی کنید جمله “من می بینم” را با لحن بسیار همدلانه و اطمینان بخش بیان نمایید.
  • سوالات خود را با جزییات بیشتری بپرسید. بدین صورت که اگر می خواهید بدانید که چگونه به فرد مضطرب کمک کنید، به جای اینکه بپرسید “آیا احساس اضطراب داری؟” بپرسید “چه چیزی یا شرایطی عموما باعث حس اضطراب در تو می شود؟”
  • توجه کاملتان را صرف فرد مضطرب نمایید. ذهن خود را از نگرانی های مربوط به خودتان پاک کنید و تنها حواستان متوجه احساسات و افکار طرف مقابلتان باشد.

5-حس همدلی خود را به فرد مضطرب نشان دهید.

همدلی یعنی توانایی درک عواطف و تصورات فرد مضطرب و دانستن آن چه آن ها فکر و احساس می کنند. در زیر به راه هایی جهت القای حس همدلی به فرد مضطرب اشاره کرده ایم :

  • توجه خود را بر روی وی متمرکز کنید.
  • تجارب و ارزش های انسانی مشترک را در نظر داشته باشید. به یاد داشته باشید که همه ما ممکن است درد، ترس و نگرانی های مشترکی داشته باشیم. این امر به شما کمک می کند که راحت تر دیدگاه او را درک نمایید.
  • از قضاوت کردن پرهیز کنید.
  • با تجربیات فرد مضطرب ارتباط برقرار کنید. بدین نحو که سعی کنید شما هم تجارب خود که مرتبط با آن حس می باشد را با او به اشتراک بگذارید.

6-فرد مضطرب را با دقت مشاهده نمایید.

سعی کنید که به دنبال علائم بیرونی اضطراب باشید تا در هنگام ابتلای فرد به اضطراب متوجه آن شوید. علائم اضطراب شامل موارد زیر می باشد:

  • عصبی بودن
  • تنفس سریع و پی در پی
  • عرق کردن
  • لرزیدن

7-سود و زیان ها را در نظر داشته باشید.

توجه کنید که ممکن است انجام یک فعالیت به نفع شما باشد، اما از طرفی باعث ایجاد حس اضطراب در دوست و یا همسر شما گردد. بنابراین سعی کنید از انجام دادن همچین فعالیت هایی اجتناب نمایید.

بخش دوم: پیشروی رابطه با فرد مضطرب

1-رفتارهای مورد قبول را در او تقویت کنید.

به عنوان مثال، اگر همسر شما در یک مهمانی شرکت می کند و به طور خیلی ایده آل با افراد حاضر در آن مهمانی ارتباط برقرار می کند، او را تشویق کنید.

  • این کار به او کمک می کند تا بداند که تعامل با دیگران از نظر اجتماعی بسیار خوب می باشد و همچنین امکان رشد در تعاملات اجتماعی وی نیز وجود دارد.
کمک به شخص مضطرب با تشویق وی
شما می توانید به وسیله تشویق فرد مضطرب به انجام رفتارهای قابل قبول، اقدام به تغییر در او نمایید.

2-هرگز از رفتارهای فرد مضطرب انتقاد نکنید.

اگر شما به خاطر رفتارهای مرتبط با اضطراب، شخص را سرزنش کنید، ممکن است باعث افزایش سطح اضطراب در وی گردد و این خلاف چیزی است که قرار است انجام دهید.

  • اگر احساس کردید که به نقطه مایوس کننده رسیده اید و چاره ای جز سرزنش او ندارید، محل را ترک کرده و هر موقع که به آرامشی نسبی رسیدید، مجددا نزد وی بروید.
  • به جای تمرکز بر رفتار غیر قابل فعلی او، سعی کنید به نقاط مثبتی اشاره کنید که در صورت تغییر این رفتار از سوی او رخ خواهد داد. مثلا به جای اینکه به علت عدم شرکت دوستتان در یک جمع ناراحت شوید، جمله ای مانند عبارت مقابل را بیان نمایید. “تصور کن امشب تمام مسئولین شرکت در این همایش حضور خواهند داشت. من در گذشته از طریق همین همایش به یک فرصت شغلی عالی دست پیدا کرده ام و اگر تو در این همایش امشب شرکت نکنی فرصت بزرگی را از دست خواهی داد.”

3-به فرد مضطرب پیشنهاد درمان دهید.

شما می توانید فرد مضطرب را به واسطه تشویق وی به درمان این اختلال، کمک کنید. بگذارید بداند که روان درمانی یا درمان همراه دارو و یا ترکیبی از هر دوی آن ها موفق آمیز می باشد.

  • دقت داشته باشید که نوع درمانی که به فرد مضطرب پیشنهاد می دهید، متناسب با نوع اضطراب او باشد. به عنوان مثال، برای اضطراب ناشی از سوء مصرف مواد، روش توانبخشی  بهترین انتخاب می باشد و یا همچنین برای رفع اضطراب اجتماعی می توان از یک متخصص سلامت روانی درخواست کمک نمود.

4-خودتان را برای وحشت زدگی فرد مضطرب آماده نگه دارید.

برخی از انواع اضطراب منجر به وحشت زدگی می شوند. از علائم اختلال وحشت زدگی می توان به مشکل تنفسی و تپش قلب اشاره نمود که فرد مضطرب ممکن است گمان کند که دچار حمله قلبی شده است و کنترل خود را از دست بدهد. وحشت زدگی برای فرد مضطرب بسیار ترسناک می باشد که در صورتی که شما برای این اختلال آمادگی نداشته باشید، این حس ترس گریبان گیر شما هم خواهد بود.

  • هنگام وقوع وحشت زدگی، احتمالا فرد توانایی جسمی و قدرت طبیعی فکری خود را از دست می دهد. شما می بایست به جای ناراحت و یا نگران شدن، به او دلداری و اطمینان دهید که این وضعیت به زودی رفع خواهد شد.
  • چنان چه در مورد علت بروز این علائم دچار شک و تردید شدید، حتما اقدامات اضطراری مثل تماس با اورژانس را انجام دهید.

5-در او حس آرامش و راحتی ایجاد کنید.

یک شب آرام، زیبا و با آرامش را به صورت دونفره سپری کنید.

  • همیشه سعی کنید اظهارنظر خود را به نحوی بیان کنید که طرفتان با شنیدن آن احساس راحتی و آرامش داشته باشد. شاید بزرگ ترین راه کمک به فرد مضطرب، القای حس راحتی و آرامش به او باشد.
کاهش اضطراب با ایجاد حس آرامش
چنان چه بتوانید در فرد مضطرب حس راحتی و آرامش ایجاد کنید، کمک قابل توجهی برای کاهش سطح اضطراب وی نموده اید.

مقاله “چگونه به فرد مضطرب کمک کنیم؟”، ترجمه امير شيرين زاده، روانشناس و رواندرمانگر باليني مي باشد. اين مقاله توسط جمعي از مشاوران حرفه اي نگارش شده است. اصل مقاله را به زبان انگليسي مي توانيد در لينک زير مشاهده کنيد:
Help People With Anxiety

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

اسکرول به بالا