اختلال شخصیت اسکیزویید نوعی از اختلالات شخصیت و اختلالات روانشناسی و روانپزشکی می‌باشد. مشخصه ی اختلال شخصیت اسکیزویید، مشکل در برقراری یا حفظ روابط اجتماعی با دیگران است. اغلب، فرد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزویید نمی تواند به خوبی احساساتش را بیان کند.
فرد مبتلا به این اختلال تمایل ندارد که با دیگران صمیمی شود و از برقراری روابط نزدیک با دیگران اِجتناب می کند. این افراد تمایل به جای معاشرت با افراد یا کار گروهی، تنهایی را ترجیح می دهند. برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزویید، واژه ی تنها به کار برده می شود.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزویید ممکن است نتوانند احساس خشم را بروز دهند؛ این نشان میدهد که بی احساس هستند. بیان خشم حتی در پاسخ به تحریک مستقیم دچار مشکل خاصی شوند که این امر به تصور اینکه فاقد احساسات هستند کمک می کند. گاهی اوقات، در زندگی هدف ندارند. این افراد اغلب به صورت منفعلانه نسبت به شرایط نامطلوب واکنش نشان می دهند و در حل سریع وقایع مهم زندگی مشکل دارند.
افراد مبتلا به این اختلال، به دلیل عدم توانایی در مهارت های اجتماعی و عدم تمایل به رابطه جنسی، دوستان کمی دارند، به ندرت با جنس مخالف ملاقات می کنند و اغلب ازدواج نمی کنند. فرد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزویید، ممکن است در عملکرد شغلی با مشکل مواجه شود. این افراد اگر به تنهایی کار کنند، عملکرد بهتری دارند.
اختلال شخصیت، الگوی پایدار از تجربه و رفتاری است که با هنجارهای فرهنگی مطابقت ندارند. این الگو در دو یا چند حوزه مشاهده می شود: این حیطه ها عبارتند از شناخت، عاطفه؛ عملکرد بین فردی و کنترل تکانه. این الگوی پایدار، انعطاف پذیر است و در طیف گسترده ای از موقعیت های شخصی و اجتماعی استفاده می شود. اختلال شخصیت، معمولاً منجر به پریشانی یا اختلال قابل توجهی در زمینه های اجتماعی، کار یا سایر عملکردها می شود. این الگو، پایدار و طولانی مدت است و شروع این اختلال معمولا در بزرگسالی است.
علائم و نشانه های اختلال شخصیت اسکیزویید
ویژگی های اولیه ی اختلال شخصیت اسکیزوییدی، مشکل در برقراری رابطه ی اجتماعی و محدود کردن بیان احساسات در عملکرد بین فردی، است. این اختلال در بزرگسالی آغاز می شود. علائم افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزویید عبارتند از:
- عدم علاقه به برقراری ارتباط با دیگران(از جمله، عضوی از یک خانواده بودن)؛
- تمایل به انتخاب فعالیتهای انفرادی؛
- عدم علاقه به برقراری رابطه جنسی با افراد؛
- لذت بردن از انجام فعالیت های معدود، یا علاقه نداشتن به انجام هیچ نوع فعالیتی؛
- نداشتن دوست صمیمی(بجز اعضای درجه یک خانواده)؛
- بی تفاوتی نسبت به تعریف و تمجدید و انتقاد دیگران؛
- سردی عاطفی، ناتوانایی در بروز احساسات.
از آنجا که اختلالات شخصیتی الگوهای پایدار و پایدار رفتار را توصیف می کند، اغلب در بزرگسالی تشخیص داده می شوند. تشخیص این بیماری در دوران کودکی یا بزرگسالی غیر معمولی است زیرا کودک یا نوجوان تحت رشد مداوم، تغییر شخصیت و بلوغ قرار دارند. اما اگر در کودک یا نوجوان تشخیص داده شود، حداقل باید حداقل 1 سال این ویژگی ها را داشته باشد.
اختلال شخصیت اسکیزوییدی در مردان از زنان شیوع بیشتری دارد. شیوع آن بین 3.1 و 4.9 درصد از جمعیت است.
مانند اکثر اختلالات شخصیتی، اختلال شخصیت اسکیزویید به طور معمول با افزایش سن شدت می یابد، به طوری که بسیاری از افراد تا زمانی که در دهه 40 یا 50 سالگی خود قرار دارند کمی از شدیدترین علائم را تجربه می کنند.
اختلال شخصیت اسکیزویید چگونه تشخیص داده می شود؟
اختلال شخصیت اسکیزویید، معمولاً توسط روانشناس یا روان درمانگر تشخیص داده می شود. معمولاً، پزشکان عمومی، قادر به تشخیص این اختلال ها نیستند و در این زمینه آموزش ندیده اند. اگر به پزشکان عمومی رجوع کردید، آنها باید شما را به روانشناس یا زوان درمانگر ارجاع دهند. هیچ نوع آزمایش خون و آزمایش ژنتیکی برای تشخیص این اختلال جود ندارد.
به ندرت پیش می آید افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزویید برای روان درمانی مراجعه کنند. معمولاً، افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی تا زمانی که این اختلال روی زندگی شان تاثیر نگذارد، به دنبال درمان این اختلالات نیستند. مثلا، هنگامی که توانایی فرد برای کاهش استرس و رویدادهای زندگی کاهش پیدا کرده است.
اختلال شخصیت اسکیزویید توسط یک روان درمانگر با بررسی علائم و تاریخچه ی زندگی فرد تشخیص داده می شود. روان درمانگر تعیین می کند که آیا شما علائم این اختلال را دارید یا نه.
دلایل اختلال شخصیت اسکیزویید
امروزه، محققان دقیقاً نمی دانند چه عواملی باعث بروز اختلال شخصیت اسکیزویید می شود. هرچند، نظریه های زیادی در مورد دلایل احتمالی بروز اختلال شخصیت اسکیزویید وجود دارد. اکثر محققان بر این باور هستند که اختلال شخصیت اسکیزویید ریشه در عوامل زیستی-روانی و اجتماعی دارد؛ این یعنی که علت بروز این اختلال ممکن است عوامل ژنتیکی و زیستی ، عوامل اجتماعی (مانند نحوه ی تعامل فرد با خانواده، اطرافیان و دیگر کودکان در دوران کودکی ) و عوامل روانی (شخصیت و مزاج فرد که توسط محیط شکل می گیرد و مهارت های آموخته شده برای مواجهه با استرس) باشد. هیچ کدام از عوامل به تنهایی منجر به بروز این اختلال نمی شوند، بلکه، ترکیبی از عوامل دیگر منجر به ایجاد اختلال شخصیت اسکیزویید می شود. اگر افراد به اختلال اسکیزویید مبتلا شده باشند، به احتمال زیاد فرزندان آنها هم دچار این اختلال هستند.
درمان اختلال شخصیت اسکیزویید
درمان اختلال شخصیت اسکیزویید به طور معمول شامل روان درمانی طولانی مدت با یک درمانگر است که در معالجه این نوع اختلال شخصیت تجربه دارد. داروها همچنین ممکن است برای کمک به علائم نگران کننده و ناتوان کننده خاص تجویز شود.
منابع:
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Washington, DC:
Akhtar, S. Schizoid Personality Disorder: A Synthesis of Developmental, Dynamic, and Descriptive Features. American Journal of Psychotherapy, 151:499-518, 1987.
Schizoid Phenomena, Object Relations, and the Self’ p.303
R. D. Laing- ‘The Divided Self’ chapter-5 ‘The Inner Self of the Schizoid Condition’ p.82-100